Henri Moret

sos caife san oifig - smaoiníonn rúnaí ar mhothú ar bholadh an fhéir	office coffee-break - a secretary recalls the feel the smell of grass
事務休憩 ふと思い出す 草いきれ	offish speel - a secretar mynds the snowk o girss...the feel o't

Errico Malatesta

Ní mian linne, ainrialaithe, daoine a shaoradh; is mian linn go saorfadh daoine iad féin.

Errico Malatesta (1853 -1932)

Aireachas

Tagann an t-earrach leis na bláthanna, an fómhar leis an ngealach,

An samhradh leis na leoithní, an geimhreadh le sneachta;

Nuair nach ngreamaíonn nithe gan tairbhe san aigne,

Sin é an séasúr is fearr.

Wu-men Huai-kai (無門慧開 Mumon Ekai) 

Smaoineamh an Lae

Ar an bhféarthalamh a rugadh mé, áit ar shéid an ghaoth gan bhac is gan aon ní ann a bhrisfeadh solas na gréine. Rugadh mé in áit nach raibh banrach ná fál agus saoranáil ag an uile ní. Is ann is mian liom bás a fháil agus ní laistigh de bhallaí.

Parra-Wa-Samen (Deich mBéar)

ÉIN NACH bhFEICTEAR : 100 tanka

Foilsíodh cuid de na Tanka seo ar Poetry Ireland Review agus Comhar. Foilsíodh leaganacha dátheangacha nó leaganacha Béarla de chuid díobh ar Pinterest agus san iris Modern Literature (Chennai).

Bhronn an Chomhairle Ealaíon sparánacht ar an údar sa bhliain 2020 chun tionscadail tanka a fhorbairt. Céim amháin sa treo sin is ea an cnuasach féinfhoilsithe seo, an chéad chnuasach tanka sa Ghaeilge.

saolaítear leanbh...

 

Giovanni da Milano

saolaítear leanbh . . .

nach teolaí í

anáil an asail

A small tree of tender leaves

 I have followed the stellar haiku career of K. Ramesh for a long time and have translated some of his earlier work into Irish. He is a national treasure. A body such as Sahitya Akademi should give him an award, not just to recognize his own outstanding gifts as a haijin (haiku master) but to acknowledge the part that haiku now plays in the literary life of India and that of dozens of other nations across the globe.

This is an age in which ecopoetics has come into its own and haiku should be to the forefront in this universal movement. Why? Firstly, haiku is known for its keen response to environmental and seasonal phenomena. Secondly, the greatest haijin are those who eschew self-obsession and the cravings of the predatory ego.

winter morning . . .

the farmer’s sneeze

startles the newborn calf 

This could have been written by the immortal master Issa whose haiku – over 20,000 in all – are infused with memorable tenderness.

wedding hall . . .

a butterfly lingers

around artificial flowers

I have read similar haiku and yet the tiniest difference is enough to allow a haiku such as this a complete life of its own, a moment quietly and unobtrusively observed.

Ramesh works as a teacher in a Krishnamurti school in Chengalpattu. How lucky are the children under his care:

              

sugarcane harvest  . . . 

every boy in the village 

gets a piece to chew

Haiku take up little space on the page so it’s a pity that a second Indian language wasn’t included. When all is said and done, haiku have extra resonance and nuance in the ancestral tongue. How could it be otherwise?

Haiku can bring us from the microcosm to the macrocosm in the blink of an eye which means that it is both a literary genre and a purifying, spiritual exercise for poet and reader alike:

power failure  . . .

I step into the night

of the Milky Way

This is simply sublime! The Milky Way was also a favourite theme of the above-mentioned Issa, as in this haiku from the year 1802:

it flows

into my home village . . .

the Milky Way

There are many ways of looking at a haiku. No two readers are exactly alike. This next haiku might amuse some readers. Others will sense abject loneliness:

barber shop . . . 

only one fish left

in the aquarium

Haiku has the ability to zoom in on a moment, a reality, a happening – making that moment real for us, as real as anything else that might be happening in the universe. Haiku is an awakening. And who is to say what happenings are more significant than others?

winter night  . . .

mother and I search

for a pill on the floor

There are haiku in this collection which equal the works of such grandmasters as Buson and Bashō (who both wrote memorably about herons):

a heron’s pulsing throat . . .

the river thin

on the river bed

There is so much sensibility and intelligence at work in this absorbing collection that it’s hard to pick a favourite among so many jewels:

long afternoon  . . .

the church spire shade

reaches the beggar

Any anthology of Indian writing which focusses on communalism should include this outstanding haiku:

village asleep . . . 

a crescent moon

over Shiva’s temple

Haiku by K. Ramesh

Published by Cinnamon Teal, Goa, 2020

Reviewed by Gabriel Rosenstock

Ahmed Morsi - The White Mask

"The White Mask" Acrylic on canvas 207 x 156 cm New York City - 2009

uaireanta, a chuid nuair a thugaim isteach im' chroí thú téim amú ann    athraíonn tú mé         múnlaíonn tú mé    cuireann athord         ar imlínte mo shaoil

sometimes, beloved when I bring You into my heart i don't know where I am         You change me! You shape me         rearrange the contours of my being

Ainrialachas

 

Ní anseo dom

i gcábáin na mbocht:

an náire agus an galar

is an bás lomnocht

Ní nuair a bhíonn an croí

is an intinn faoi shuan

is dearmad déanta agam

ar an ainnise bhuan

Ach nuair a chloisimse 'saoirse'

sea, is 'ord'  agus 'dlí'

ó na maithe is na móruaisle

agus léan orthu - na bourgeoisie!

Is ansin a líontar mé

le fuath, le crá is le brón:

leagaimis an teampall mór acu

tá suaimhneas uainn, fá dheoidh

Francis W. L. Adams

Oiche Amháin Chuir Dia Rún im’ Chluas i gCogar

Oíche amháin chuir Dia rún im’ chluas i gcogar

Bhí fhios agam gur rún ab ea é mar bhí fonn orm é a scaipeadh;

Is mar sin a thuigimid a luachmhaire is atá an smaoineamh.

Is geal linn púróga gan mhaith is scaipimid seoda ar an mbóthar mór;

Sin gaois an domain anois duit!

Ar mhaith leat go mbeadh gach fear sa tóir ort?

Caith caille!

Má tá rud éigin agat le tabhairt uait – caith amach an fhuinneog é;

An té atá ina ghátar tiocfaidh sé agus a shúile dírithe ar an bhfód.

Má tá earra sárluachmhar uait – ná hinis d’éinne é.

Seans go dtiocfaidh tú air agus súile na Cinniúna ag breathnú sa treo eile.

ONE night God whispered a secret in my ear.

I knew it was a secret because I longed to tell it;

Thus may we always know how valuable is a thought.

We treasure the worthless pebbles and scatter the jewels on the highway;

Such is the wisdom of the world!

Would you know a way to make all men seek you? Wear a veil!

If you have something to give -- throw it out of the window;

The one who needs it will come along with eyes bent on the ground.

If you desire something of real value -  tell no one.

You will find it maybe when the eyes of Destiny are turned the other way.

"One Night God Whispered a Secret In My Ear" as an leabhar Songs of a Vagrom Angel. Elsa Barker. Nua-Eabhrac: Mitchell Kennerley, 1916.

Yin nicht The Almichty fuspert a saicret i ma lug.

A kent it wis a saicret fir a hud a greenin tae threep it oot;

An sae lang mey we ken the vailyie o a thocht.

We treisur the wanwirthy chuckies an skail wallie gowdies on the causey;

Sic is the wiceheid o the warl!

Wid ye ken onie wey tae mak aw men green fir ye? Weir a veil!

Gin ye hae oniethin tae gie - fling it oot the winnock;

The yin whae hus need o't'll cum danderin by een tae the grun.

Gin ye green fir sumhin o real vailyie - tell naebodie.

Ye'll fund it aiblins whan the een o Destiny's turnt the ither wey.

Leagan Béarla na hAlban le John McDonald

Inkanyamba

George Pemba Inkanyamba (1987)
búir tornádó... céile á lorg ag an incanyamba	roar of a tornado... the inkanyamba is looking for a mate
rair o a spirewind... the inkanyamba is leukin fir a marrae	竜巻の轟音 インカニヤンバ 友をみる

Simone Martini

 

Annunciation with St. Margaret and St. Ansanus (detail)
 Simone Martini

an colaimbín

a mháithrín . . .

brisfear do chroí

Ahmed Morsi: "Flute Player (2)"

"Flute Player (2)" Acrylic on canvas 130 x 80 cm New York City - 2004

i heard an air that has no name far and near it has traveled         i weave it into my songs         for You, and all my longing

chuala aer nach raibh aon ainm air thaistil sé i ngar is i gcéin         tá sé fite duitse         trím' laoithe agam, trím' dhúil

Haiku

 

feithidí ceoil

ina mílte  . . .

is ceann acu as tiúin

Haiku le Issa

Monet

é ag stánadh orm

gan staonadh…

buaf i measc na nduilleog báite

我見ても久しき蟾や百合の花

ware mite mo hisashiki hiki ya yuri [no] hana

 

Dromore Lough (Revisited) / Loch Dhrom Mór

Ron Rosenstock

anáil dhomhain… solas ag titim ar ghiolcach

intake of breath… light falling on reeds

Angel Gabriel, Mosaic in the Hagia Sophia

 

ní thuirsíonn a chuid sciathán riamh

Ardaingeal Gaibriéil…

Teachtaire

Andrea del Castagno

 

ba mhaith é Dáiví… 

ach ba mhaith leis í 

cnámh géill an asail

Ahmed Morsi - Poetry (1)

Poetry (1)" Acrylic on wood 118 x 118 cm New York City - 2005

tá mo chuid laoithe ag ithe a chéile nuair nach n-itheann tusa iad         alpann dán an dán eile         feoil mo chroí mar fhéasta acu

my songs, beloved are eating one another since You do not eat them         song eats song         feasting on the flesh of my heart

An Briseadh Síos Mór

 as an duanaire Singing in the Dark:

        A Global Anthology of Poetry Under Lockdown (Penguin Books)

Tar éis roinnt seachtainí, nuair a stop an uile ní

ar fud an Domhain ar fad,

ba léir i dtobainne:

go bhféadfadh an spéir a bheith gorm,

gur tábhachtaí beatha an duine ná an t-airgead,

agus i measc na dtráchtearraí go léir a tháirgtear

tá cuid acu gan tairbhe

agus i gcás na n-earraí riachtanacha

is leor dhá uair a chloig oibre, nó trí, sa lá

agus ba chóir dúinn riachtanais na beatha

a thabhairt do gach éinne

agus aire a thabhairt do na nithe atá tábhachtach:

grá, leanaí, an bheatha, an fhilíocht . . .

Nuair a stop an uile ní

ar feadh roinnt seachtainí

ba léir, timpeall an Domhain

nach raibh ach farraige amháin ann,

atmaisféar amháin

aon chine daonna amháin.

Francis Combes

Haiku le Issa

cailltear an loch

de réir a chéile sa cheo…

titeann an tráthnóna

湖のとろりとかすむ夜也けり

mizuumi no torori to kasumu yo nari keri

Yongjia Xuanjue

 

    an ghealach san uisce

    conas is féidir

    í a phiocadh amach?

Slán, a Shimné

 

Dúirt Daid uair amháin

má bhí simnéithe arda ann

agus gal ag teacht as na simnéithe sin

gurb ann a bhí tionscal ceart.

Sá lá atá inniu

tá a gcuid modhanna athraithe ag go leor monarchana;

gás nádúrtha ag cuid acu, coire leictreach ag an gcuid eile;

is féidir sceitheadh ón ngás nádúrtha a athchúrsáil mar acmhainn in-athnuaite,

agus níl múch ar bith ón gcoire leictreach.

Níl deatach ag teacht ón simné níos mó. 

Tá súil agam nach bhfuil fonn a leagtha ar éinne.

Seasadh sé go hard, mar chomhartha, mar chuimhne,

ach teastaíonn ó na hardoifigigh é a leagan.

Lá amháin, bhaineamar leas as inphléascadh treoch;

chuala mé toirneach, is thit an simné ina phleist.

Bhraitheas go hainnis mar gheall air go ceann i bhfad

agus chuimhníos láithreach ar m'athair a dtaitníodh píopa tobac go mór leis.

Choinníos na deora siar agus arsa mise liom féin im' chroí istigh:

Slán, a shimné,

Slán, a sheanleaid.

Long Xiaolong

[Duck Yard Lyricists a chuir Béarla air: Meifu Wang, Michael Soper, Peter Micic & Johan Ramaekers]

Kito

 

    dusma tráthnóna 

    nithe a tharla fadó . . .

    nach fada uainn iad!

Feartlaoi

 

Tá an trúbadóir dothraochta ina luí anseo.

Bhíodh a a chroí á iompar thart aige de shíor,

Ag canadh gach áit dá mbíodh sé.

Faoi shuan atá sé faoi láthair

agus deich gcnuasach filíochta faoina philiúr aige.

Sna scríbhinní aige, chuir sé an-dua air féin

chun clocha a mholadh - na clocha  stobarnáilte úd leis na ciuimheasanna garbha,

iad i ngleic le gaotha is gálaí.

Sna véarsaí aige, thaitníodh sé leis cur síos ar fhiailí,

fiailí a satlaíodh ainmhithe orthu,

agus na cinn a bheadh creimthe ag éan is brúid.

Bíonn a gceann sa spéir ag plandaí faoin mbáisteach.

Anuas air sin, dhein sé cur síos níos mó ná uair amháin

ar ghnáthbhláthanna fiáine

agus bláthanna fiáine gleoite de gach sórt.

Phioc sé an ceann ba dheise díobh, de láimh,

is thug abhaile leis í

mar bhrídeach.

Sa chuid eile dá scríbhinní, tháinig mallachtaí uaidh in ainm a choinsiasa.

Mhallaigh sé na hoícheanta dorcha,

daoine is nithe a bhí chomh dorcha leis na hoícheanta sin.

Mhaslaigh sé go leor daoine agus bhí droch-cháil air dá dheasca sin.

Xin You 辛酉

(1981—2011)

as 21st Century Chinese Poetry, No. 1

Winter

Ron Rosenstock
dorchaíonn an spéir... a ghaotha an ghemhridh fanaigí amach uainn!	the sky darkens... wintry winds stay away!

Luimneach

Arsa bean a bhí saghas ina hóinmhid

Tá rud éigin orm - an Chóivid?

          Dhéanfadh  filíocht mo leas

          Sea, bheadh dán beag go deas

 Cad faoi Metamorphoses le hÓivid

Ahmed Morsi: "Eyeing Time"

"Eyeing Time" Acrylic on canvas 199 x 154 cm New York City - 2000

sciob tú gach soicind gach nóiméad is uair an chloig den lá is den oíche uaim         ní thig leat iad a thabhairt ar ais         ní liom níos mó iad

You snatched every second every minute every hour of day and night from me         You cannot give them back         they are no longer mine

Cén fhaid a bheir sa tóraíocht?

 (as Comhdháil na nÉan)

Cén fhaid a bheir sa tóraíocht ar an áilleacht abhus?

Cuardaigh an ní dofheicthe is nochtfaidh an áilleacht.

Nuair a ardófar an chaille dheiridh ní fheicfear go brách arís

An duine ná a ghlóir,

Meathfaidh an chruinne, beidh an mórdhráma thart,

Is titfidh an brat.

Iad siúd a ghráigh cruth is cló

Beidh cloch sa mhuinchille acu dá chéile, beidh an gean ar lár.

Iad siúd a ghráigh an Cara nach bhfeictear (atá as baile),

Cónóidh siad Leis go brách na breithe.

Farid ud-Din Attar

Solas na Gealaí

 

Nuair a dhúisíos as mo shuan aréir

chonac go raibh an ghealach ina seasamh sa seomra

agus barraí iarainn na fuinneoige

ina luí ar fud an urláir

Mohammed Alvi

Seanaois

 

Jason Symes

.よるとしや涼しい月も直あきる

yorutoshi ya suzushii tsuki mo sugu akiru

old age -

tired of looking

at the cold moon

 

seanaois -

bréan de bheith ag breathnú

ar an ngealach fhuar

 

Issa (1812)

D’fhéadfadh focal amháin an aghaidh a ghealadh

D’fhéadfadh focal amháin an aghaidh a ghealadh –

Aghaidh an té a thuigeann luach na mbriathra.

Nuair a aibíonn sé sa chiúnas

Tagann flosc chun saothair ar an mbriathar aonair.

D’fhéadfadh focal amháin deireadh a chur leis an gcogaíocht

Nó cneácha a leigheas

Agus tá focal ann a dheineann im is mil

Den nimh.

Lig don bhriathar aibiú ionat.

Tarraing siar an smaoineamh neamhaibí.

Seo leat, tuig an briathar

A dheineann deannach d’airgead is de mhaoin an tsaoil.

Tuig nuair a bhíonn géarghá le siolla

Agus tuig nuair nach ceart aon ní in aon chor a rá.

D’fhéadfadh an briathar ocht bparthas Dé

A dhéanamh den chruinne ifreanda.

Lean an tSlí. Ná lig don eolas atá cheana agat

Dallamullóg a chur ort.

Bí ar t’airdeall. Féach an abhainn

Sula dtéir ina cuilithe.

Is minic a bhris béal duine a shrón.

A Yunus, abair rud amháin eile

I dtaobh chumhacht an fhocail:

Mise an t-aon fhocal a thagann idir mé is Dia.

Yunus Emre

 

Light in the forest, The imperial Palace Gardens, Tokyo

Ron Rosenstock
siúlann an tImpire sa ghairdín . . . dearmad déanta aige gur dia é	the Emperor walks in the garden . . . forgetting he is a god

Finné

I dtús ama

chuimil an áilleacht sin

a shnasaigh scáthán na cruinne

gach uile adamh

le céad míle grian.

Ach ní raibh éinne ina fhinné

ar an nglóir sin.

Níor tuigeadh aon ní

gur nocht súil an duine.

Abdul-Qader Bedil

Kit Williams

Kit Williams Watching the Swallows Go 1979

scaoileadh leat ab ea ach níl ciall ar bith leis sin scaoileadh liom Féinig?         fáinleoga ag bailiú leo         táimse cheana ar imirce

should i let You go but that makes no sense at all let go of my Self?         swallows fly to Africa         i’ve migrated already

An Mac Tíre

 

Le tamall anuas tá mac tíre ionam.

Níl áireamh ar na caoirigh is na ba atá tugtha agam dó;

Mura dtabharfainn a sháith dó, thosódh sé ag liú,

is stróicfeadh sé as a chéile mé.

  Cén fáth a gcoinnímse mac tíre ionam

  agus go mbíonn orm sclábhaíocht a dhéanamh    

  lá i ndiaidh lae d'fhonn é a chothú,

  agus gaois a thabhairt ar an rud is lú ar

  bith,

  om-mani-padme-hum á rá agam ar mhaithe le sólás?

An mac tíre seo ionam, níl sé uaim,

ach ní fhéadfainn díreach é a mharú.

Ligim dó mo chuid fola a ól, mo cholainn a ithe,

agus a fhios agam nach mbacfaidh sé leis na cnámha.

Yang Zi 杨梓

as 21ST CENTURY CHINESE POETRY, NO. 1 (SEP 2011) 

a bhean Lót

 

Lot's Wife,
40 x 20 cm,
painting on wooden panel,
Julia Stankova

 

 

    a bhean Lót

    ná déan!

    ná féach siar . . .

Fóta-haiku i gcomhar le Jason Symes

 

Deineadh uisce dhíom

 Deineadh uisce dhíom
is chonaic mé mé féin
mar mheabhalscáil 
Deineadh aigéan díom
is chonaic mé mé féin
mar ruainne cúir
Ghnóthaíos Airdeall
is ba léir dom
nach raibh i ngach ní ach díchuimhne
Dhúisíos
is fuaireas amach
go rabhas im’ chodladh

Binavi Badakhshani

A Thiarna

A Thiarna, tabhair croí dhom
Is féidir a dhoirteadh amach le buíochas.
Tabhair saol dom
Chun go gcaithfinn é
Ag saothrú ar son shlánú an domhain.

Khwaja Abdullah Ansari

Santoka

 

glór na dtonn

i gcéin, gar dom;

cén fhaid eile agam abhus?

Ahmed Morsi

"Untitled" Acrylic on canvas 113 x 61cm New York City - 2005

gáireann abhlóirí fúm is ritheann deora leo an tóraitheoir, féach air         ag cuardach thall is abhus         an té úd as El Toboso

jesters laugh at me tears roll down their cheeks the seeker, there he goes         still searching everywhere         for the one from El Toboso

Tugaigí grá dá chéile...

Tugaigí grá dá chéile, ach na déanaigí banna den ghrá:

Bíodh sé mar mhuir a ghluaiseann idir chladaigh bhur n-anama.

Líonaigí corn a chéile ach ná hólaigí as aon chorn amháin.

Tugaigí arán dá chéile ach ná hithigí den bhuilín céanna.

Canaigí agus damhsaígí le chéile, ach bíodh gach duine leis féin,

Faoi mar is leo féin iad sreanga na liúite cé go gcuireann an ceol céanna iad ar crith.

Tugaigí bhur gcroí dá chéile, ach ní le cur i dtaisce.

Lámh na Beatha amháin is coimeádán an chroí ann.

Agus seasaigí le chéile ach ní róghar dá chéile:

Mar is scartha óna chéile a sheasann colúin an teampaill

Agus ní ar scáth a chéile a fhásann an dair agus an chufróg.

Kahlil Gibran

Graifítí an Lae: Dave Andrews

 

Ba é Íosa Críost an sampla ab fhearr den fhíor-ainrialachas - an t-ainrialaí cruthaitheach síochánta par excellence - agus é ag oibriú ní ón mbarr anuas ach ón mbun aníos leis na bochtáin, agus an chuid ba bhoichte de na boicht, d'fhonn daoine a chumasú i dtreo is go dtuigfidís a n-acmhainneacht mar fhir agis mná a cruthaíodh ar dheilbh Dé.

Dave Andrews

Issa - 1803

arís inniu

Jason Symes

mé ag druidim leis an mbás…

blátha fiáine

.けふも死に近き入りて草の花

kyô mo shinu ni chikaki irite kusa no hana

and again today

death comes closer…

wild flowers

(1803)

 

Pieter Brueghel the ElderTower of Babel,
originally from Google Art Project., Public Domain, Link

 

Túr Bháibil…

murach é

ní bheadh aon fhocal Gaeilge againn

Okéanos

 

Gilles MAIRET, Public domain, via Wikimedia Commons
Petra, Jordan. Mosaic of the god Oceanus (Ωkεανός)

eaglais san Iordáin  . . .

tá dia na mara 

breá tirim