Pages
▼
2020-07-30
Paidir Shuíceach
ਤੂ ਠਾਕੁਰੁ ਤੁਮ ਪਹਿ ਅਰਦਾਸਿ ॥
तू ठाकुरु तुम पहि अरदासि ॥
Ŧū ṯẖākur ṯum pėh arḏās.
Tusa ár dTiarna is ár Máistir, duitse a ofrálaim an phaidir umhal seo.
ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਸਭੁ ਤੇਰੀ ਰਾਸਿ ॥
जीउ पिंडु सभु तेरी रासि ॥
Jī▫o pind sabẖ ṯerī rās.
An cholainn seo, an t-anam seo, is leatsa iad.
ਤੁਮ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਹਮ ਬਾਰਿਕ ਤੇਰੇ ॥
तुम मात पिता हम बारिक तेरे ॥
Ŧum māṯ piṯā ham bārik ṯere.
Is tusa ár máthair is ár n-athair, sinne do chlann
ਤੁਮਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਮਹਿ ਸੂਖ ਘਨੇਰੇ ॥
तुमरी क्रिपा महि सूख घनेरे ॥
Ŧumrī kirpā mėh sūkẖ gẖanere.
Is iomaí cúis áthais a ghineann do Ghrásta!
ਕੋਇ ਨ ਜਾਨੈ ਤੁਮਰਾ ਅੰਤੁ ॥
कोइ न जानै तुमरा अंतु ॥
Ko▫e na jānai ṯumrā anṯ.
Ní thuigeann éinne do neamhtheorantacht.
ਊਚੇ ਤੇ ਊਚਾ ਭਗਵੰਤ ॥
ऊचे ते ऊचा भगवंत ॥
Ūcẖe ṯe ūcẖā bẖagvanṯ.
An té is airde ar fad, nach tú atá fial, a Dhé!
ਸਗਲ ਸਮਗ੍ਰੀ ਤੁਮਰੈ ਸੂਤ੍ਰਿ ਧਾਰੀ ॥
सगल समग्री तुमरै सूत्रि धारी ॥
Sagal samagrī ṯumrai suṯir ḏẖārī
An chruinne go léir ar téad agat
ਤੁਮ ਤੇ ਹੋਇ ਸੁ ਆਗਿਆਕਾਰੀ ॥
तुम ते होइ सु आगिआकारी ॥
Ŧum ṯe ho▫e so āgi▫ākārī.
Faoi do cheannas-sa atá an uile ní a tháinig uait
तुमरी गति मिति तुम ही जानी ॥
Ŧumrī gaṯ miṯ ṯum hī jānī.
Tusa amháin a thuigeann do nádúr is do mhéid
ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਸਦਾ ਕੁਰਬਾਨੀ ॥੮॥੪॥
नानक दास सदा कुरबानी ॥८॥४॥
Nānak ḏās saḏā kurbānī. ||8||4||
Nanak, do sclábhaí, ina íobairt shíoraí.
2020-07-29
Graifítí an Lae
Tugann an caipitleachas tús áite ar dhaoine do mheaisíní in áit leas a bhaint as meaisíní chun daoine a shaoradh ó eire na síoroibre meicniúla.
Ernest Mandel
2020-07-28
Alex Hay
2020-07-27
Abanindranath Tagore
2020-07-26
2020-07-25
Ahmed Morsi: White Fish
| ||
tá m'anam ar eolas agat iasc geal a shnámhann in uiscí cosmacha tá na milliúin bliain gan áireamh imithe tharainn, a thaisce | ||
my spirit is known to You the white fish that swims in cosmic waters how many millions of years have gone by, beloved |
2020-07-24
saor ón mbraighdeanas
Ní gá dhuit éirí as an smaointeoireacht, ní gá ach smaoineamh ar fhréamh na smaointe; téir á lorg agus aimsigh í. Lonraíonn an Féin ann Féin.
Nuair a aimsítear í, stopann na smaointe dá ndeoin féin.
Sin is brí le bheith saor ón mbraighdeanas.
2020-07-23
Bog Breá, a Chara
Bog breá, a chara.
Cén fuadar atá fút?
Tar éis do bháis
an cholainn a bhí pulctha
le milseáin
iomprófar amach í le dó,
agus an cloigeann ar a raibh
turban geal ceangailte
á rolladh ag préacháin sa dusta.
Priocfaidh fear an bhata
an luaithreach fhuar díot
sa tóir ar chnámha.
Dhera, táim ag cur mo chuid ama amú,
arsa Kabir.
Smachtín féin an bháis
ar tí do cheann a bhascadh
ní dhúiseodh sé thú.
Cén fuadar atá fút?
Tar éis do bháis
an cholainn a bhí pulctha
le milseáin
iomprófar amach í le dó,
agus an cloigeann ar a raibh
turban geal ceangailte
á rolladh ag préacháin sa dusta.
Priocfaidh fear an bhata
an luaithreach fhuar díot
sa tóir ar chnámha.
Dhera, táim ag cur mo chuid ama amú,
arsa Kabir.
Smachtín féin an bháis
ar tí do cheann a bhascadh
ní dhúiseodh sé thú.
Kabir
2020-07-22
Hiroshige
| ||
táim ar do thóir, a chuid le diongbháilteacht bheach an tsamhraidh file mar mé níl aigne aige is mistéir leis í an bheach | ||
with the single mindedness of a summer bee i seek you out, beloved a poet in my state has no mind the bee is also a mystery |
2020-07-21
Staidéar Ar Mhaisc
Chen Liming |
Fiú más ó long chúrsála féin é ar coraintín san Aigéan Ciúin.
Tá an fharraige ina léinseach, ní tharraingíonn grian an mheán lae aird uirthi féin.
Rud bídeach is ea masc taobh le long chúrsála;
Rud bídeach is ea long taobh leis an Aigéan Ciúin;
Rud bídeach í an mhuir taobh leis an spéir.
Sin slí amháin chun féachaint air. Tá an loighic neamhchasta.
Ní gá don spéir ná don Aigéan Ciúin masc a chaitheamh,
Ná an long chúrsála atá ar ancaire san aigéan.
Ach tá gá againne leis, ní mar chosaint ar gach uile olc,
Ach ar ár gcóras riospráide amháin. Cloiseann tú casacht uaimse,
Agus cloisimse an fhuaim chéanna ní rófhada uaim.
Ní hiad na faoileáin os ár gcionn a dhein an fhuaim sin.
Féach, tá na faoileáin ag eitilt
Mar is gnáth, ní maisc atá iontu is léir.
[Meifu Wang & Michael Soper a chuir Béarla air]
2020-07-20
An Gadaí Gallda / The Thieving English Speaker
Dán Ilteangach
Sciobadar na pitseámaí uaimse, arsa an tIndiach
They stole the pyjamas from me, said the Indian
Agus an mangó deireanach
And my last mango.
Maistíní! Tá an seampú imithe leis!
Thugs! The shampoo is gone as well!
Agus an bungaló féin
And even the bungalow.
Seo, bíodh braon slivovitz agat, arsa Crótach
Here, have a drop of slivovitz, says a Croat
(A raibh cuma an tsúmaire air)
(Who looked like a vampire)
Thógadar smidiríní uainne, arsa Gael
They took smithereens from us, says a Gael
Agus go leor eile, arsa Gael Albanach, a chlaíomh mór á bhagairt aige
And much else besides – galore!’ said a Scottish Gael, wielding his claymore.
Bíodh na smidiríní acu agus fáilte!
They’re welcome to the smithereens!
Lán de bhladhmann atá siad, arsa Peirseach agus é ag imirt fichille go ciúin leis féin
They are full of bombast, said a Persian, quietly playing chess with himself.
Níl aon srian orthu, arsa Indinéiseach, is lig osna
They run amok, sighed an Indonesian.
Mo bhúmaraing! Arsa Astrálach
My boomerang! says an Australian.
Chuaigh sí amú sa chlapsholas, déarfainn, arsa Albanach
I’d say it vanished in the gloaming, said a Scotsman.
Seans maith, arsa Ioruach a raibh cuma an leimín air agus aill á lorg aige
Quite likely, said a Norwegian who looked like a lemming in search of a cliff.
Xǐnǎo, a deir mo chara Sineach
Xǐnǎo, says my Chinese friend:
Múnlú inchinne!
Brainwashing!
Poncán! arsa cailín Dúitseach is déistin uirthi
Yankee! says a Dutch girl, in disgust
Gan trácht ar an mbruitíneach
Not to mention measles.
Ó, nach acu atá an chutzpah, a admhaíonn Giúdach
They have chutzpah, we’ll give them that, a Jew admits
Béigeal ó éinne?
Bagel, anybody?
Tógfadsa leis an mborsch é, arsa Úcránach
I’ll have one with my borsch, says an Ukrainian.
Tabhair don chorchú é, arsa fear na Breataine Bige
Give it to the corgi, says the Welshman.
Beidh ceann agamsa agus caife leis, arsa an Turcach
I’ll have one with my coffee, says the Turk.
Hé! Ce a sciob an béigeal uaim? An Béarlóir bréan sin!
Hey! Who stole my bagel? That smelly English speaker!
Ophidia in herba – nathair san fhéar – arsa múinteoir Laidine.
Ophidia in herba – a snake in the grass – said a Latin teacher.
Ba chóir é chur i sputnic! Fán fada air! arsa an Rúiseach
He should be put into a sputnik, said the Russian, and despatched to nowhere.
Gan de chomhluadar aige ach órang-útan, arsa Malaech
With only an orangutan for company, said a Malay
Agus brístí leathair air, arsa Gearmánach
One that wears lederhosen, said a German
Órang-útan a scríobhann haiku, arsa Seapánach mná
An orangutan that writes haiku said a Japanese lady
Agus dealramh an Tóraí air, arsa Éireannach
And looks like a Tory, said an Irishman
Agus gircín ina chaincín! arsa Polannach
With a gherkin up his nose, said the Pole.
An scunc! arsa an Meirindiach
The skunk! says the Native American.
Aontaím leat, arsa an Romanaí, éadaí ban air
I agree, says the Romany, in drag.
Ní gá dhuit náire ar bith a bheith ort, arsa an Portaingéalach
You needn’t be embarrassed, said the Portuguese.
An caipitleachas! a d’fhógair an tIodálach
Capitalism! exclaimed the Italian.
Is maith liom an tatú sin ort, arsa an Polainéiseach
I like your tattoo, said the Polynesian
An-osréalach, arsa Francach
Very surreal, said a Frenchman.
‘Bhfuil bríos ann? arsa Spáinneach
Is there a breeze? asked a Spaniard.
Níl, níl ann ach mé féin is mo yó-yó, arsa an Filipíneach
No, it’s just me and my yo-yo, says the Filipino.
Eureka! arsa an Gréagach
Eureka! said the Greek.
D’aimsigh sé a ucailéile, arsa Haváíoch
He has found his ukulele, said a Hawaiian.
Cén áit, san Áiféiseastáin? arsa Seiceach
Where, in Absurdistan? asked a Czech.
Tá sé in am agamsa gúláis a bheith agam, arsa an tUngárach
Time for my goulash, said the Hungarian.
2020-07-19
Raja Ravi Varma
2020-07-18
2020-07-17
Varavara Rao: file faoi ghlas
Machnamh
Ní mise a chuir na pléascáin ar fáilNá na smaointe ach oiread leis sin,
Sibhse a shatail le bhur sála iarainn
ar an nead seangán
agus as an talamh bhrúite
d'eascair díoltas.
Sibhse a leag an choirceog
Le bhur smachtín
Glór na mbeach ar a dteitheadh
Mar bhuama ar fud na bhfud
Dearg-sceimhle oraibh
Nuair a bhuail an druma caithréimeach
I gcroí na ndaoine
Mheas sibhse gur duine a bhí ann: dhírigh
bhur ngunnaí air - macalla réabhlóideach ó gach aird
Reflection
I did not supply the explosives
Nor ideas for that matter
It was you who trod with iron heels
Upon the anthill
And from the trampled earth
Sprouted the ideas of vengeance
It was you who struck the beehive
With your lathi
The sound of the scattering bees
Exploded in your shaken facade
Blotched red with fear
When the victory drum started beating
In the heart of the masses
You mistook it for a person and trained your guns
Revolution echoed from all horizons.
Varavara Rao
2020-07-16
John Prine - Lake Marie/Loch Marie
Curfá:
Inár seasamh
Seasamh cois uiscí ciúine
Seasamh cois uiscí ciúine
Whoa Wá Ó Wá Ó
Whoa Wá Ó Wá Ó
Blianta fada ó shin feadh Theorainn Illinois-Wisconsin
Do bhí treibh Mheir-Indiach
Thángadar ar naíonáin sa choill
Naíonáin gheala
Duine acu darbh ainm Elizabeth
Agus ba ise ba ghile
Agus an duine ba lú den bheirt, b'í sin Marie
Ní fhacadar páistí geala cheana
Agus bhí cónaí orthu taobh leis an Dá Loch
Thugadar Lake Elizabeth ar an loch ab áille orthu
Agus an loch ba lú a bhí tamall ar an iargúil
Lake Marie a bheadh ar an loch ba lú.
[Curfá]
Blianta ina dhiaidh sin bhíos i gcomhrá leis an ainnir
A bhí ina seasamh is a cúl le Lake Marie
An ghaoth ag séideadh, trína dlaoithe geala
Ceithre ispín Iodálacha ag cócaráil ar an ngreille
A dheabhail, dob in ssssiosarnach
Blianta ina dhiaidh sin tharla dúinn bheith i gCeanada
Bhí pósadh le sábháil is cúpla iasc le gabháil
Pé jab a bhí indéanta
Chodail sí ansin 'na luí i m'ucht
Ag crónán di féin, 'Louie Louie'
Á, a stór - ní mór dúinn imeacht.
[Curfá]
Tafann na ngadhar is carranna ag páirceáil
Úsairí i mbun úsaireacht', narcanna ag narcáil
Bhí an domhan is a mháthair ann
Sa charrchlós taobh leis an tearmann coille
Tháinig na péas ar dhá chorpán
Dhá chorpán nochta
Bhí a n-aghaidh ar fad loite ag uirlis ghéar de shaghas éigin
Bhí sé ar an nuacht
Ar an teilifís
I bhfíseán, físeán dubh is bán
An bhfaca tú fuil riamh ar fhíseán dubh is bán, 'bhfaca?
Mar scáil, mar scáil, is mar sin a fhéachann an fhuil
Agus rapáladh an grá go léir a bhí eadrainn
Rapáladh é in aghaidh bhruacha Loch Marie, Marie
Inár seasamh
Seasamh cois uiscí ciúine
Seasamh cois uiscí ciúine
Whoa Wá Ó Wá Ó
Whoa Wá Ó Wá Ó
Whoa Wá Ó Wá Ó
Whoa Wá Ó Wá Ó
Seasamh cois uiscí ciúine
Uiscí ciúine
Seasamh cois uiscí ciúine
Uiscí ciúine,
A stóirín, ní mór dúinn imeacht.
2020-07-15
Ahmed Morsi - Untitled, 1969
| ||
an t-uaigneas seo a chuid, tógfar díom é níl ann ach an bhuairt a bhraitheann brúid nár maraíodh fós lá báistí . . . iarthar na hÉireann | ||
this melancholy beloved, it will pass it is but the sorrow of the unslaughtered beast rainy day . . . west of Ireland |
2020-07-14
Monoku: Haiku aon líne de chuid Allen Ginsberg
Crescent moon, girls chatter at twilight on the bus ride to Ankara
corrán gealaí,comhrá na gcailíní sa chlapsholas ar an mbus go hAnkara
To be sucking your thumb in Rome by the Tiber among fallen leaves . . .
d'ordóg a dhiúl sa Róimh cois na Tibire i measc duilleoga tite
I can still see Neal’s 23-year-old corpse when I come in my hand.
feicim fós corp marbh Neal 23 bliana d'aois nuair a thagaim im' ghlac
I felt a breeze below my waist and realized that my fly was open.
bhraitheas leoithne faoim' choim is thuigeas go raibh mo fhlapa ar oscailt.
A good shit is worth a thousand dollars if your purse can afford it.
Is fiú míle dollar é cac breá má tá sé ar d'acmhainn.
Oh my mad mind, my mad mind, where've you been all my life, my old mad mind?
Ó, m'aigne chraiceáilte, m'aigne chraiceáilte, cá rabhais ar feadh mo shaoil, a sheanaigne chraiceáilte?
Allen Ginsberg
2020-07-13
Croí an Fhéir agam ar Iasacht
Guo Xiaoqi 郭晓琦 (r. 1973) |
Liath a bhí an spéir an lá sin, an t-aer fliuch agus milis,
an t-uisce ag rith go ceolmhar.
In abar a bhíomar,
báite i sága fuatha agus grá, gan ar ár gcumas éalú.
Mé i gcéin faoi láthair,
agus is tusa an áit i mo shaolsa atá san imigéin.
Nílim in ann ach a admháil duit, dar croí an fhéir atá thart ort.
Nílim in ann ach croí na mbraonta drúchta a fháil ar iasacht is iad le fána an féar síos
chun admháil a dhéanamh. Lig dom, leis,
croí na bhfeithidí crónánacha sa mhothar a fháil ar iasacht, lig dom míniú a thabhairt duit.
An brobh féir, nach simplí atá sé,
gile an drúchta,
umhlaíocht na bhfeithidí,
leis na trí croíthe sin is gaire don talamh, tabharfadsa mo shaol
iomlán is mé i ngrá leat.
Guo Xiaoqi 郭晓琦
[Is iad na Duck Yard Lyricists, a réitigh an leagan Béarla de: Meifu Wang, Michael Soper, Peter Micic & Johan Ramaekers]2020-07-12
cruinne lán d'fhéileacáin
| ||
ghabh m'anam chugat ní mar aon fhéileacán amháin ach mar chruinne lán d'fhéileacáin d'fhilleadar a gcuid sciathán - tar éis a n-eitilte - mar ghuí | ||
my soul wandered to You not as one butterfly but as a universe of butterflies all beating their wings in unison and folding them in prayer |
2020-07-11
2020-07-10
Ahmed Morsi - Black Fish (1984)
| ||
is é iasc dubh mo chroíse é a ceapadh duitse in aigéan gan ainm a chumann! cad a dhéanfair é a chaitheamh ar ais sa duibheagán | ||
it is the black fish of my heart caught for You in a nameless ocean beloved! what will You do throw it back into the deep |
2020-07-09
Nuair a gheal an lá
2020-07-08
Aistear Anama
Is suaite atá m’anam is é sa tóir ar an áilleacht
Mar dhúil na leoithne i gcumhracht bláthanna
Mar ghrian a ólann an drúcht is ea do scéimhse
Iompaíonn mo ghol ina gháire um breacadh an lae ghil
Ag smaoineamh ar do ghile dhom
Líontar mo chroí
Íomhá do chuntanóis ghlé
A chuireann m’anam ag canadh mar éan
Sa cholainn tréith seo atá m’anam ina luí
Gléigeal, mar fhíon i ngloine
Nuair a thug mo chuardach chun do scéimhe mé
Dhamhsaigh m’anam mar ghrian de ló is d’oíche
Sa tóir ar do dhá leiceann deineadh fánaí díom
Gabhann m’anam i gcéin chun na hIndia
is fiú go Khorasan
Mar dhúil na leoithne i gcumhracht bláthanna
Mar ghrian a ólann an drúcht is ea do scéimhse
Iompaíonn mo ghol ina gháire um breacadh an lae ghil
Ag smaoineamh ar do ghile dhom
Líontar mo chroí
Íomhá do chuntanóis ghlé
A chuireann m’anam ag canadh mar éan
Sa cholainn tréith seo atá m’anam ina luí
Gléigeal, mar fhíon i ngloine
Nuair a thug mo chuardach chun do scéimhe mé
Dhamhsaigh m’anam mar ghrian de ló is d’oíche
Sa tóir ar do dhá leiceann deineadh fánaí díom
Gabhann m’anam i gcéin chun na hIndia
is fiú go Khorasan
Rahman Baba
2020-07-07
féin-aonrú...
féin-aonrú...
an aigne
faoi bhláth
samo izolacija
cvatući
um
Helena Peričić a dhein an leagan Cróitise
2020-07-06
Súil Siar
Rong Rong (r1964) |
Táim sean anois, mearbhall orm, miotais
is aguisíní go leor curtha agam le mo chuimhní.
Nithe is daoine ar mheascas leo nó ar sciorras tríothu,
cairdeas leamh nó gáifeach,
an t-uaigneas nó an tsáinn atá ar eolas agam féin amháin,
ní haon mhaith dul siar orthu ach níl leigheas air.
I gcás mo leithéidese, dul amú orm, is cumha,
cuimhní amháin a dhaingníonn an caisleán leochaileach istigh.
I láthair na huaire, abair, braithim uaim seanchara liom,
braithim uaim é ar nós uisce is talamh na ríochta seo agamsa –
creimeadh mall – mé ag breathnú uaim ar an rith chun srutha.
Rong Rong
[Meifu Wang & Michael Soper a chuir Béarla air].
2020-07-05
Rian ar bith níl fágtha anois
Shíleas nach raibh leannán fágtha domsa
sa saol mór
Ansin is ea a thréigeas mé féin.
Níl stróinséir fágtha anois ar domhan
Chínn an dealg i ngach aon ní
ní fhaca riamh an rós
Den chruinne deineadh gairdín rósanna
dealg ar bith níl fágtha
De ló is d’oíche bhíodh mo chroí ag éamh
N’fheadar conas a tharla sé
Níl uch ná ach in aon chor uaim níos mó.
D’imigh an déachas, thainig an Aontacht,
bhuaileas ar an gcúlráid leis an gCara
D’imigh an slua, d’fhan an tAon,
níor fhan ach an tAon.
Reiligiún, cráifeacht, nósanna, dea-cháil,
bhínn an-tógtha ar fad leo.
A Niyazi – cad d’imigh ort?
Rian den reiligiún níl fágtha!
sa saol mór
Ansin is ea a thréigeas mé féin.
Níl stróinséir fágtha anois ar domhan
Chínn an dealg i ngach aon ní
ní fhaca riamh an rós
Den chruinne deineadh gairdín rósanna
dealg ar bith níl fágtha
De ló is d’oíche bhíodh mo chroí ag éamh
N’fheadar conas a tharla sé
Níl uch ná ach in aon chor uaim níos mó.
D’imigh an déachas, thainig an Aontacht,
bhuaileas ar an gcúlráid leis an gCara
D’imigh an slua, d’fhan an tAon,
níor fhan ach an tAon.
Reiligiún, cráifeacht, nósanna, dea-cháil,
bhínn an-tógtha ar fad leo.
A Niyazi – cad d’imigh ort?
Rian den reiligiún níl fágtha!
Niyazi Misri
2020-07-04
An Rud Nach Raibh Riamh Ann
An rud nach raibh riamh ann
ní fhágann ina dhiaidh id’ ghlac
ach puth
Is an rud atá ann
níl faic ann ach smál,
teip
Sa chás sin, ní thig linn
ach an rud nach raibh riamh ann
a shamhlú
Agus an rud atá ann, mar dhea,
cuimhnigh
nach ann dó
ní fhágann ina dhiaidh id’ ghlac
ach puth
Is an rud atá ann
níl faic ann ach smál,
teip
Sa chás sin, ní thig linn
ach an rud nach raibh riamh ann
a shamhlú
Agus an rud atá ann, mar dhea,
cuimhnigh
nach ann dó