Caoineadh

A ghaoth gharbh a chaoineann go géar

Dobrón róthrom dom’ laoithe

A ghaoth fhiáin, tá do dhú-néal

Le clos ar feadh na hoíche.

Stoirm dhuairc, cad is fiú do dheora

Coillte loma na ngéag briste

Pluaiseanna dorcha, liathuiscí

Caoinigí an éagóir choíche!

Percy Bysshe Shelley

Ruknabad

Tugtar i leith a bhfuil fágtha den fhíon!

Nuair a bheimid ar shlí na fírinne

agus ar fán i bParthas

ní thiocfaimid go deo ar áit níos áille

ná an sruthán seo ar a dtugtar Ruknabad

cois ghairdíní na rós

i mbaile Shiraz.

Hafiz (1315 -1390)

Ruknabad

Bring what remains of the wine!

When we are among the departed,

swanning around in Paradise,

no sight more lovely will greet us

than this stream called Ruknabad

where rose gardens are in bloom

in the town of Shiraz.

Mionléirmheas: An Víreas i bPáras

VIRUS

Grianghraif le Antoine d'Agata

Foilsitheoir: Studio Vortex, 2020 

832 leathanach

Toisí:  6¾ x 8½"

Luach: €97

Tá an leabhar seo trí thine. Focal eile ar inspioráid is ea 'tinfidh' agus 'tine' 

mar fhréamh aige. Níl ionainn ach cuimhne den Ghrian, a dúirt Cézanne, nath a luann Antoine d'Agata sa leabhar seo.

Nuair a thosaigh an phaindéim i bPáras, ghabh Antoine thart sa chathair le ceamara teirmeach agus toradh a chuid fánaíochta is ea an leabhar neamhghnách Virus.

Ghabh sé isteach in ionaid dianchúraim chomh maith agus daoine ag saothrú an bháis iontu. Is iomaí taifead a bheidh againn ar an bpaindéim amach anseo, leabhair ealaíne agus ghrianghrafadóireachta ina measc; braithim go bhfuil a áit féin tuillte cheana féin ag an bhfoilseachán suaithinseach seo.

image.

Gnáthshaoránaigh a fheictear sa leabhar seo agus daoine gan dídean. Má tá

aidhmeanna ag an ealaín - má tá feidhm léi - aidhm de na haidhmeanna agus feidhm na na feidhmeanna sin is ea oscailt súl.

Is féidir an leagan Fraincise nó an leagan Béarla a ordú anseo:...

Dhá leabhar - saor in aisce! PREASRÁITEAS

 Tá dhá leabhar dhátheangacha nuafhoilsithe agam atá saor in aisce.

Is ríomhleabhair iad a d'fhoilsigh foilsitheoir filíochta i Nua-Eabhrac, Cross-Cultural Communications.

B'fhéidir go mbeadh spéis agaibh iontu:

The Road to Corrymore

Every Night I send You Flowers

Cén fáth a n-eiseofá leabhar saor in aisce?

Ceist mhaith! D'fhéadfá a rá go bhfuil an tomhaltachas imithe thar fóir ar fad le tamall maith de bhlianta anuas agus go bhfuil cuid againn ag iarraidh a fháil amach an bhfuil aon éalú uaidh! 

Ní staraí mé agus n'fheadar cathain a cuireadh tús leis an tomhaltachas. Déarfadh daoine áirithe go raibh sé riamh ann! Ach is ar scála tionsclaíoch atá sé anois. Tá praghas ar gach aon ní agus gach aon ní ar díol. Margaíocht is ea gach aon rud.

Aisteach go leor, nuair a thugas-sa faoi shraith leabhar a fhoilsiú ar mo chostas féin agus iad a thabhairt amach saor in aisce, bhí go leor deacrachtaí agam. Thacaigh Stanley Barkan liom i Nua-Eabhrac, sa mhéid go ndúirt sé go raibh lánchead agam iad a fhoilsiú faoi ainm a chomhlachta féin, Cross-Cultural Communications, foilsitheoirí leabhar filíochta dátheangach, ach cad a dhéanfainn ansin leis na leabhair? Iad a dhíol?

Níor theastaigh uaim iad a dhíol. Níor íocas as an inspioráid a bhí laistiar de na leabhair. Tháinig an inspioráid chugam saor in aisce. Cén fáth a lorgóinn brabús ar rud éigin a tháinig chugam mar ghrásta? Más grásta ó Dhia é an inspioráid, an bhfaighimid é ar an gcoinníoll go ndéanfaí brabús air? An bhfuil Dia gann ar airgead?

Níl an domhan in ann déileáil le tabhartas saor in aisce. Caithfear gach rud a phacáistiú agus a dhíol. Cad deirtear san amhrán Siobhán Ní Dhuibhir:

D'éirigh mé ar maidin a tharraint

Chun aonaigh mhóir

A dhíol is a cheannacht

Mar a dhéanadh mo dhaoine romham . . .

Sea, níl aon éalú uaidh is cosúil!

Leigheas

Leigheas

Ní thuigeann tú gur tú féin an leigheas

Tú féin is cúis leis an tinneas - níl a fhios agat é!

Neach suarach atá ionat (dar leat féin)

Le fírinne, is mó ná an chruinne féin thú.

Is tusa an Leabhar gan cháim

Ina mínítear an Mhistéir go hiomlán.

Is tú an Eisint, croí na hEisinte . . . an Lár

Is tú an ní nach féidir a bheith ann!

Hazrat Ali (601-661)

Remedy

You are unaware: in you is the remedy

You cause this illness - you don't get it!

What a puny creature you are (or so you think)

If the truth be told, you are more immense than the universe.

You are the Book that is free of error

All the letters in it spell out the Mystery.

You are Being, the very heart of Being  . . . the Essence

You are That which cannot be!

Van Gogh

The Good Samaritan, after Delacroix
Vincent van Gogh

an capall féin

bhí sé lán de chineáltas. . .

an Samárach Maith

Solitude, 1933 - Marc Chagall

 

briathar Dé . . .

muirnigh é

mar a mhuirneofaí leanbh

Haiku le Issa

Hao Boyi

séideann gaoth an fhómhair

cheapfá go raibh a fhios aici

gur dílleachta atá ionam

きに我を吹そぶり

aki no kaze oyanaki ni ware wo fuku soburi

Caspar David Friedrich

Der Träumer Caspar David Friedrich

ní lorgaím thú a chuisle, i mbrionglóidí diúltaím do bhréaga!         ruaigim as m'aislingí thú         nocht tú féin go fírinneach

i do not seek You beloved, in dreams - visions no to the unreal!         i cast You out of my dreams         make Yourself known as You are

Bí Ar d'Airdeall /BEWARE

 From the very beginning it was there.

Bhí sé ann ón bhfíor-thús.

It will always remain there.

Beidh sé ann go brách.

Meditate upon the ultimate.

Machnaigh ar an gceist bhunaidh.

All your doubts will fade away.

Ní bheidh amhras ar bith fágtha.

Inner self, beware.

A chroí istigh, bí ar d'airdeall.

Shaik-ul-Aalam

MIONLÉIRMHEAS: Hanáí istoíche

Wouter Vanhees : Hà Nội, Wednesday, 10:43 p.m.

Foilsithe ag Matca i gcomhar le Lao Dong Publishing House

144 lch, 64 grianghraf daite agus dhá aiste

Clúdach crua, 16×21.5cm

Teanga: Vitneaimis agus Béarla

500 cóip, sínithe agus uimhrithe

Luach: 30 EUR

www.matca.vn

Bhíomar ar fad ann, nach raibh? I scannán éigin. Bhíomar ann. Mise is tusa. In Hanáí. I gcathair réabtha. Tír réabtha.

Is é seo an chéad leabhar ag grianghrafadóir Beilgeach, Wouter Vanhees, duine atá ina chónaí i bpríomhchathair Vítneam ón mbliain 2015.

Cuid de na grianghraif uaigneacha seo, mheabhróidis péintéireacht Edward Hopper duit,  nó Giorgio de Chirico. Sin iad na grianghraif ann is fearr liomsa ach go háirithe. Domhan na scáthanna. Domhan taibhsí.

Is grianghraif a thógfadh turasóir ar bith, braithim, roinnt mhaith díobh, áfach. Mar sin féin, tá rud éigin speisialta ag baint leis an leabhar seo. 

Léimeann Vanhees ar a scútar gach oíche Chéadaoin ar 10.43 - is é sin a thug an teideal don leabhar neamhghnách seo! - agus glacann sé grianghraif d'fhoirgnimh éagsúla is de thithe na meánaicme faoi bhrat na hoíche:

Cathair stairiúil. Cathair atá ag athrú, thar oíche.

Ag Smaoineamh ar Ziad Rahbani, ó Dheilí

Ghabh an t-uaigneas ina chreathán trí gach féith dhíom inniu

Mar a bheadh radadh gaoithe ann

A bheadh ag spraoi go díomhaoin ar shráideanna na cathrach seo

Agus ansin i gcorplár na hoíche

Dhúnas mo shúile is smaoiníos ar Ziad Rahbani.*

An lá cheana, nuair a bhain pléasc croitheadh as Béiriút

Ghabh uamhan mé is mé ag breathnú ar fhíseáin,

Deatach dearg agus na tonnta turrainge a dhein damáiste don chathair

Dhúnas mo shúile is smaoiníos ar Ziad Rahbani.

Bhraitheas neirbhíseach anocht

Is mé ag siúl síos go dtí m’arásán

Trí na caolsráideanna atá siúlta agam leis na blianta

Sa chathair seo

Agus nuair a bhaineas an baile amach

 

Dhúnas mo shúile is smaoiníos ar Ziad Rahbani.

5 Lúnasa, 2020

Azhar Uddin Sahaji

Múineann Azhar Uddin Sahaji Béarla in Ollscoil Dheilí. Scríobhann sé sa Bheangáilis agus sa Bhéarla.

 

(*cumadóir Liobánach)

Póstaer an Lae

 

Ní ag troid ar son an nádúir atáimid - sinne an nádúr á chosaint féin!

Cactus Flower

Ron Rosenstock

bláth cachtais . . . cuimhne phianmhar ar chéadsearc

cactus flower . . . painful memory of a first love

Saulus/Paulus

Steven Barhoom
Saulus/Paulus

is iomaí casadh 

is cor ar an mbóthar

chun na Damaisce

J.C. Leyendecker

ní ceart faic a rá d'ainm ar bharr mo theanga "labhair leis na muirshaighdiúirí"         is labhair, go neamhurchóideach         ní osclód mo bhéal arís

Your name on my lips (i should keep quiet) "go tell it to the Marines"         i did, in all innocence,         never again, beloved

Scaradh Roimh Bhreacadh an Lae

Tagann an lá,

ansin an chamhaoir,

am scarúna ansin fá dheoidh.

A seacht a chlog, am áitiúil, dar le TV Bhéising.

Im' pháiste dom, thaitin sé liom luí sa leaba

ag feitheamh le breacadh an lae,

d'fhan mo bhróiste airgid ina chuar bog suain.

Dheineas mo mhéara a chomhaireamh,

deich gcinn go cruinn.

Breacadh an lae nach mór,

ach gan solas fós sa spéir.

Breacann an lá is tagann tú. Solas an lae imithe nuair a imíonn tú.

Laethanta le solas, laethanta gan solas, tagann laethanta is imíonn.

Tagann tú, imíonn tú, teacht is imeacht,tú ag siúl chugam agus uaim.

Táim fásta suas anois ach leanaim orm ag brionglóideach

ag súil le breacadh an lae ar nós bheith ag feitheamh

le seandálaí

mé a thochailt lena spád,

mé a nochtadh os comhair an tsaoil.

Ó, ó, díreach nuair a bhraithim an t-aoibhneas sin, feicim do lámh ag imeacht.

An Qi

as 21st Century Chinese Poetry, No. 11

Aon aithne amháin

 Aon aithne amháin

a chuir mo ghúrú orm a dhéanamh:

breathnú isteach ionam féin

Rud a dheineas is chuas ag rince

nocht i ngar agus i gcéin

Lala Ded (1320 - 1392)

The One Command

My guru gave me but one command

turn my gaze within

fix it there, as close as your hand

I, Lala, took this to heart

and danced naked throughout the land

Vitimín C

Bheadh ort a bheith an-cheanúil ar líomóidí chun €125 a íoc ar an leabhar seo! Mar sin féin, tá daoine a chaitheann an méid sin agus i bhfad níos mó ná sin ar leabhair de chuid Taschen - seoidleabhair don té a mbeadh bord caife aige, ball troscáin nach earra gann níos mó é in Éirinn ár linne.

Is plátaí lámhdhaite ón 18ú haois atá sa leabhar seo de chuid J.C. Volkamer, garraíodóir paiseanta as Nuremberg, tráth nach raibh torthaí citris sna hollmhargaí againn - ná an t-ollmhargadh féin, ar ndóigh. 

Ba leor an focal líomóid chun a mheabhrú don léitheoir i lár na hEorpa go raibh an ghrian ag feitheamh leis ó dheas. Ceann de na línte filíochta is cáiliúla sa Ghearmáinis ná 

Kennst du das Land wo die Citronen bluehn? 

(An eol duit an tír ina mbláthaíonn na líomóidi?) 

Tá cineálacha éagsúla torthaí citris á léiriú ann, 170 ar fad, a chuirfidh uisce le d'fhiacla!

Is féidir é a ordú anseo:

Tanka do Phríosúnaigh / Tanka for Prisoners

Ron Rosenstock

laethanta ag imeacht nach fada í an oíche gealann lá eile         cogar íseal ón ngiolcach         fógraíonn saoirse anama

the days multiply and nights drag on forever another day dawns         listen, the reeds on the lake:         whispers of inner freedom

The Finding of the Saviour in the Temple (William Holman Hunt)

Mionghné - ó seo

dhá bhliain déag d’aois . . .

mhúin Sé

na múinteoirí

Litir Chuig Cara

Lig dom insint duit faoi na caoirigh. Ar go leor slite

is geall le neacha aigéin iad a bhfuil an-chur amach agatsa orthu:

trí ghrásta an chruthaitheora, bíonn páistí acu,

cuma stócaigh orthu nó seanduine.

Ar na cnoic a bhíonn siad na laethanta seo,

tréad dlúth, tréad teolaí,

agus sioc tanaí orthu, mar a bheadh sliabh bán ann.

Réaltbhuíonta gan áireamh os a gcionn in airde:

an Béar ó thuaidh, an Camchéachta ó dheas, Aquarius Arabach,

Bealach na Bó Finne ar a chúrsa

ar nós na hAmasóine

... ársa ach úr.

Campálaimse in aice leo.

Is líonmhar iad mo chuid brionglóidí, leis,

agus a shólás féin ag gach ceann díobh.

An chamhaoir, ag sileadh drúchta,

ar snámh síos chun na bhféarthailte sna bunchnoic,

mar armáid ag seoladh chuig muir anaithnid.

Maidir liomsa, fillfeadsa ar an gcathair, laethanta ag feitheamh liom ann, is mo chinniúint.

Gannan A'xin

as 21st Century Chinese Poetry, No. 6

Haiku

Théodore Géricault

tuí á mungailt is á múngailt ag an gcapall . . . oíche shneachta Kiūkoku

the horse chomping and chomping straw . . . snowy night

το άλογο μασά και μασά σανό... χιονάτη νύχτα

Smaoineamh an Lae: George Moore

Portráid de George Moore
(le Edouard  Manet)

In 1894 Edward Martyn and I were living in the Temple, I in a garret in King's Bench Walk, he in a garret in Pump Court. At the time I was very poor and had to work for my living; all the hours of the day were spent writing some chapter of Esther Waters or of Modern Painting; and after dinner I often returned to my work. But towards midnight a wish to go out to speak to somebody would come upon me: Edward returned about that time from his club, and I used to go to Pump Court, sure of finding him seated in his high, canonical chair, sheltered by a screen, reading his book, his glass of grog beside him, his long clay pipe in his hand; and we used to talk literature and drama until two or three in the morning.

I wish I knew enough Irish to write my plays in Irish, he said one night, speaking out of himself suddenly.

You'd like to write your plays in Irish! I exclaimed. I thought nobody did anything in Irish except bring turf from the bog and say prayers.

Edward did not answer, and when I pressed him he said:

You've always lived in France and England, and have forgotten Ireland.

You're wrong: I remember the boatmen speaking to each other in Irish on Lough Carra! And Father James Browne preaching in Irish in Carnacun! But I've never heard of anybody wanting to write in it ... and plays, too!

Everything is different now; a new literature is springing up.

In Irish? I said; and my brain fluttered with ideas regarding the relation of the poem to the language in which it is born.

A new language to enwomb new thoughts, I cried out to Edward.

Károly Ferenczy: Háromkirályok (Three Kings)

 

ag teacht níos gaire

an t-am go léir  . . .

na trí ríthe

Ó dhubhoíche an anama

Ron Rosenstock

athrú séasúir tá ráflaí ann faoi ghálaí is titeann an teocht         go raibh gach príosúnach saor         ó dhubhoíche an anama

a change of season there are rumours of high winds temperature drops         may all prisoners be free         of the dark night of the soul

'AN GEARRSCÉAL'

Graifítí an Lae: Ouida

 "Níl d'aidhm ag an Stát ach na cáilíochtaí sin a chur ina luí ar an bpobal trína ngéilltear dá chuid éileamh agus tríona líontar an Státchiste aige. An rud is mó a bhaineann sé amach ná daoine a dhéanamh chomh rialta leis an gclog. Tá gá ag an an Stát le meaisín íoctha cánach gan cháim, Státchiste gan easnamh ar bith agus pobal leamh géilliúil gan ghus agus é ag bogadh ar aghaidh go humhal ar nós tréad caorach ar bhóthar díreach idir dhá bhalla."

Ouida

Imre Ámos (1907 - 1944)

trí thine! trí thine! an tsionagóg trí thine! - scairt an choiligh	on fire! on fire! the synagogue is on fire! - call of the chanticleer
火事だ！火事だ！ シナゴーグが火事だ！ 雄鶏が鳴く	it's lowin! lowin! the synagogue's lowin! - cry o the cockieleerie

Anarchism/ Ainrialachas

deacair cac a dhéanamh

ar bhratach luaineach...

colúr ainrialachais

hard to shit

on a moving flag...

anarchist pigeon

2021

Íomhá - Ron Rosenstock 

damhsa aisteach

ach álainn ar a shon san . . .

solas na hathbhliana

strange dance

beautiful nonetheless . . .

the light of a new year