Feartlaoi

Níor shéan sé pléisiúr de phléisiúir uile an domhain;
File agus súmaire.

Déanaimis gairdeas! arsa na foilsitheoirí. Tá an boc marbh.
Ní fheicfimid a thuilleadh san oifig é go bagrach,
Gléasta i gcomhair ócáide, dleachta á n-éileamh aige:
An t-airgead, a chunúis, nó cuirfidh mé an áit trí thine.

Mar sin leagadh ar an mbreocharn é – file, fear achrainn,
ainniseoir.

Shakti Chattopadhyay

An Duilleog Dheireanach

 
Cad atá
       Ag an duilleog dheireanach
       Le bheith ag maíomh as?
 
       Bhuel –
       Samhlaigh
       Seangán beag
       Ar fán leis féin
       Faoin gcrann.
       Samhlaigh
       Go dtugann sí scáth don seangán
       Ón ngrian loiscneach
       Is í ag luascadh go fiáin sa ghaoth.
       Is cuma
       Má shracann an ghaoth
       Ón gcrann í.
 
       Nár mhéanar dá dtitfeadh sí ar an seangán beag
       Go séimh
       Ar nós scáth fearthainne mór glas
       Is fanacht
       Le miongháire mioscaiseach
       Go dtiocfadh máthair an tseangáin
       Is í ag tabhairt amach
       Gur ceileadh a páiste uirthi –
 
       Cad eile a theastódh ó dhuilleog?

       Veerankutty

Kyoshi Takahama

 

 

 

 

 

i mo sheasamh dom
faoin gcrann giúise seo
is braon drúchta mé

Bás sagairt

An Caitliceach nach réabhlóidí é, múchta i bpeaca marfach atá sé.

An tAthair Camilo Torres Restrepo (1929 - 1966)

Bhíos fós ar scoil
nuair a d'fheallmharaigh
fórsaí an rialtais thú

Bhí 50 bliain ó tharla 1916 á cheiliúradh againn.
(mar dhea!)

Cén fáth nár fógraíodh do bhás ón bpuilpid
cén fáth nach raibh lá oifigiúil dobróin againn?

Bheinnse tar éis deora a shileadh i do dhiaidh
cinnte!
Bheinn tar éis tú a chaoineadh go géar goirt, a Athair
cén fáth nach ndúradh linn gur feallmharaíodh thú?

Nó an mbeinn tar éis a rá liom féin
nach scannalach an ní é go mbeadh sagart
ina throdaí Marxach -
ar leac na bpian atá sé siúd anois, chomh cinnte le hIfreann!

Death of a Priest

A Catholic who is not a revolutionary is steeped in mortal sin.

Fr. Camilo Torres Restrepo (1929 - 1966)

I was still at school
when government forces
assassinated you

We were celebrating the 50th anniversary of the 1916 Rising
(yeah, sure  . . .)

Why was your death not announced from the pulpit
why was there not an official day of mourning?

I would have shed tears for you
be sure of it!
I would have wept bitterly for you, Father
why were we not told of your assassination?

Or would I have said to myself
what a scandal! A Marxist fighter - and he a priest . . .
he's suffering for it now - as sure as Hell!
...

Is Mise É Sin

Níl scrupall agam maidir le hathrú ná eagla roimh bhás,

Níor saolaíodh riamh mé,

Ní raibh tuismitheoirí riamh agam.

Is mé an Bheithsine Iomlán, Eolas Iomlán, Ríméad Iomlán.

Is mise É Sin, is mise É Sin.

 

Ní mé is cúis le dearóile ar bith, is nílimse dearóil,

Níl namhaid ar bith agam is ní namhaid mé.

Is mé an Bheithsine Iomlán, Eolas Iomlán, Ríméad Iomlán.

Is mise É Sin, is mise É Sin.

 

Táimse gan fhoirm, gan teorainn,

Lastall de spás agus am,

Táimse i ngach rud, gach rud ionamsa

Is mé ríméad na cruinne,

Táim gach áit.

Is mé an Bheithsine Iomlán, Eolas Iomlán, Ríméad Iomlán.

Is mise É Sin, is mise É Sin.

Táim gan cholainn, gan athrú ar an gcolainn

Ní mé na céadfaí ná a n-ábhar san

Is mé an Bheithsine Iomlán, Eolas Iomlán, Ríméad Iomlán.

Is mise É Sin, is mise É Sin.

 

Ní peaca mé ná suáilce

Ná teampall ná adhradh

Ná oilithreacht ná leabhair

Is mé an Bheithsine Iomlán, Eolas Iomlán, Ríméad Iomlán.

Is mise É Sin, is mise É Sin.

Swami Rama Thirtha

Gearg

Madonna della Quaglia (mionghné)
Pisanello.
Grianghraif: Paolo Villa - Own work, CC BY 4.0,

b’fhéidir go bhfuil ubh

aici do Mhuire  . . .

an ghearg

Tanka

The third preview on YouTube of Boatman! take these songs from me,

 a bilingual tanka sequence, comes with an appreciation from poet-critic Waqas Khwaja.

Text: Gabriel Rosenstock. Artwork and Film: Masood Hussain

It only gets better and better! A poet at the height of his powers, and an artist in complete command of his medium, his imagination on fire—what happens when they come together in electrifying collaboration? Of stray pieces and objects is great art made, and poetry, but the unreflecting ordinary eye would not know it until the metamorphic creative imagination reorders the vision, rearranges words, images, and objects for us. Masood Hussain’s movingly wrought reliefs, in heart-rending earth colors of impassioned blues, metallic greens, ochres, rust, and stanched crimson, and Gabriel Rosenstock’s chiseled latticework of sublime tanka, melodic and polyphonic at the same time in conversation with each other, are steeped in sorrow, yet improbably uplifting in an aesthetic experience crafted and shaped out of life’s wilderness of travails and tragedies gratuitously inflicted on a people caught in an ancient struggle for self-liberation and self-realization. The Irish and the Kashmiri, inextricably bonded and blended in their toils, their pains, their struggles and longings, in their creative gusto, transport the reader to the domain of the mystical sublime. Boatman! take these songs from me captures the imagination as only great art can, to leave an enthralling, lasting impact.

Waqas Khwaja

Chigetsu-Ni

ceolaire cíbe . . . tugaim sos dom' lámha sa doirteal adhmaid

Grianghraf: Jason Symes

Rinsí, Rinsí cá bhfuil a dtús? cá bhfuil a ndeireadh?

whorls, whorls where do they begin? where do they end?

Shankha Ghosh (1932-2021)

 

Ar meisce

Cuir ar meisce níos mó fós é

nó conas a sheasfaidh sé

an domhan seo in aon chor.

Tá sé fós óg, a Thiarna!

Déan níos críonna anois é, mar sin -

nó conas a sheasfaidh

an domhan seo in aon chor é.

(Cailleadh an file Beangálach ar an gCéadaoin, 21 Aibreán. Covid a mharaigh é. 89 bl. d'aois a bhí sé)

Corona le Paul Celan

Tá an bunleagan ar fáil ANSEO

Irish Language and Identity in Contemporary Irish Poetry

Marlena Gawlik

University of Szczecin, Poland, Department of English,

Redefining the Fringes in Celtic Studies. Essays in Literature and Culture, 2019

This chapter presents a close reading and analysis of a single poem, "ScnØd: míniú," by Gabriel Rosenstock. The poem is read against the background of the decline of the Irish language, even as it remains an important marker of national identity with a substantial symbolic and culture-forming role. The efficacy and the ambiguity of the Irish language in playing this role, Gawlik argues, is the subject matter of this poem, which also explores issues of untranslatability.

Read here:

Sheeffry Hills

Ron Rosenstock

'fadó fadó . . .' scéal á insint ag an ngaoth ar Chnoic Shíofra

' a long time ago . . .' the wind tells a story in Sheeffry Hills

Cinnte faoi do Thrócaire Atáim

Bíodh is nach bhfuil ionam ach peacach neamhghlan,

Cinnte faoi do thrócaire atáim.

Bítear ag fonóid fúm ar an tsráid

Clúdaithe le deannach an pheaca atáim.

Briste atá an croí i mo chliabh,

Dealg i súil na ndaoine mé

Ar strae ar chonair an ghrá atáim

is neach monuar, gan éifeacht mé.

Féach orm, is leigheasfar mé,

Táim ag tnúth go mór le grásta Uait

Is is cinnte faoi do thrócaire atáim.

Ahmad Jam (1048 -1141)

Confident of Your Mercy

I may be nothing but an unclean sinner

yet I am confident of Your mercy.

They make fun of me on the street

besmirched as I am by the dust of sin.

My heart is ruined within

I'm a thorn in humanity's eye.

Lost am I on the path of Love

A feckless creature, if the truth be told.

Look upon me now and I shall be made whole

How I long for Your grace

And confident I am of Your mercy.

Ahmed Morsi

Ahmed Morsi Untitled, Acrylic on canvas, 150 X 196 cm. 2010

dá mbeadh fhios againn cé sinn féin nó cad as dúinn táim ar strae, a chuid         deir fear ar an raidió         gurb as áit i gcéin dúinn

if only we knew who we are and where we are Beloved, i'm lost         a man on the radio         says we have come from afar

Edmund Blair Leighton

Edmund Blair Leighton Accolade

bhíos anseo cheana ar mo ghlúine anseo romhat táim dearmadta agat         an t-aistear a chuireas díom         le bheith anseo os do chomhair

i've knelt here before and surely must kneel again You've forgotten me         the long journey i've made         to kneel here now before You

Bashō

seansráidbhaile . . .

níl tigh ann

gan a chrann dátphlumaí féin aige

'Ní sibhse mo thuismitheoirí'

Fred Stein
Tráthnóna i bPáras, 1934.

 Tá grianghraf de chuid Fred Stein

Tráthnóna i bPáras, 1934.

Ar feadh soicind samhlaím gurb iad mo thuismitheoirí iad

ach ní hiad ar ndóigh

Agus sinn ag éirí aníos dúradh linn - gealladh dúinn -

go bhfeicfimis ár dtuismitheoirí arís ar neamh

An bhfeicfead iad mar a fheicimise anois

an lánúin thostmhar úd i ngrianghraf de chuid Fred Stein

an ndruidfidh mé níos gaire dóibh

agus an ndéarfaidh mé

'Ní sibhse mo thuismitheoirí'.

Béile Deireanach an Bhúda

‘Fasting Buddha Shakyamuni’,
schist, sculpture, 3rd-5th century
Image courtesy Metropolitan Museum of Art

Ní ligfidh an ghaois, ná an abhainn,

Isteach thú

An dara huair.

Filleann deannach ar an Solas

Rud a thuig Siddhartha

Sular dhúisigh sé ina Bhúda.

Faoin am sin, bhí an choróin caillte aige

Agus impireacht gnóthaithe aige.

Fiú ansin

Níor thug

An píosa muiceola lofa

An dara seans dó.

Anand Haridas

Ar Bhás Linbh Lá Amháin d'Aois

Cuirfidh leanaí lá amháin d'aois fáilte romhat, iad go léir marbh.

Canfaidh an ghaoth mo chuid suantraithe duit,

is an ghrian ag éag san áit a bhfásann an féar is uaigní.

Is tusa an tús is an solas lán de ghaois.

Beidh Dia mar gharda agat go Lá Philib an Chleite,

i dtír an mhanna, Éidin an aráin.

Ag súgradh a bheidh tú le gathanna is le scáileanna an lá go léir.

An fómhar ag cur thar maoil le doinne do shúl.

Caoinfidh an drúcht im' theanntasa go deo na ndeor.

Menke Katz (1906 -1991)

Ní Gá Dhóibh Eagla a Bheith Orthu

 

The Last General Absolution of the Munsters at Rue du Bois
Fortunino Matania

Ní gá dhóibh eagla a bheith orthu

Fúisiléirí na Mumhan

dar fia, ní gá!

Nach bhfuil Aspalóid Choiteann faighte acu

ón Athair Ó Gliasáin

Beidh siad i gceart . . .

Níl srapnal in ann dochar a dhéanamh don anam

Gás ní raghadh ina ghaobhar

Ghabhadh piléar tríd in aon splanc ghlan amháin!

Nothing to Fear

They've nothing to fear now

the Munster Fusiliers

By God, no!

Hasn't Fr. Gleeson given them all

a General Absolution

They'll be grand . . .

Shrapnel cannot injure the soul

Gas can't come near it

Sure a bullet would fly clean through it!

An Gabhar Bacach

 Chonaicís tréad gabhar

is iad ag triall ar an abhainn

chun braon a ól.

An gabhar bacach brionglóideach

chun deiridh.

Bhíothas buartha faoin ngabhar áirithe sin

ach tá aoibh an gháire anois ar chách

Mar féach, tá na gabhair ag filleadh

is an gabhairín sin chun tosaigh orthu!

Tá saghsanna éagsúla eolais ann.

Eolas an ghabhair bhacaigh sin

gabhann sé siar go dtí fréamhacha na láithreachta.

Foghlaim ón ngabhar bacach sin

agus treoraigh an tréad abhaile!

Rumi (1207 -1273)

The Lame Goat

You saw a herd of goats

on their way to the river

for a drink.

Bringing up the rear

a lame goat in a world of his own.

Everyone was concerned about him

but look at their smiling faces now

See, the goats return

and the little one leading them!

Knowledge has different branches

and that little goat's knowledge

has its roots in the art of presence.

Learn from that lame goat

and lead the herd home!

ulchabhán

lá fada é
gach lá
dar leis an ulchabhán

~  Issa

An Traein

Kanchan Chander,
‘Drawing 42’,
Acrylic and Pen on Paper, 2018,
4 X 6 inches

Tá an traein ag triall ar an sráidbhaile seo againne;

Ach nílimse ar bord

Tá na ráillí istigh ionam

Ar m'ucht atá na rothaí

Scréach uaimse í fead na traenach.

Ní bheidh mise ann

Nuair a fhillfidh sí chun mé a fháil

Ach taistealód m'anáil

In airde ar an díon,

Ag tabhairt aire dom chorp marbh.

 

Nuair a stopfaidh an traein sa sráidbhaile,

Raghaidh m'anáil isteach im' cholainn

Agus beidh mo rothar ag feitheamh liom

Chun dul síos na seanlánaí aithnidiúla.

Tiocfaidh mo chuid páistí is iad ag rith

Ar chloisteáil an chloigín dóibh:

“Tá Abbu tagtha!  Tá Abbu tagtha!"

 

Cén teanga a úsáidfidh mé chun a rá leo

Nach bhfuil tagtha ach an marbhán?

Teanga neimhe nó ifrinn?

Táimse áit éigin idir eatarthu.

Lig don tobar labhairt, nó an lochán.

Má dhiúltaíonn an t-uisce labhairt

Lig do m'anáil dul isteach i bpréachán

Ar an gcrann moringa sa chlós cúirte

Agus an fhírinne a insint dóibh.

K. Satchidanandan 

 തീവണ്ടി  

 

ആ തീവണ്ടി പോകുന്നത്

എന്റെ ഗ്രാമത്തിലേക്കാണ്

പക്ഷെ അതില്‍ ഞാനില്ല

എന്റെ ഉള്ളിലാണ് അതോടുന്ന റെയില്‍പാളം

അതിന്റെ ചക്രങ്ങള്‍ എന്റെ നെഞ്ചില്‍

എന്റെ നിലവിളി അതിന്റെ ചൂളം

 

അത് എന്നെ കൊണ്ടുപോകാന്‍

തിരിച്ചു വരുമ്പോള്‍  ഞാനുണ്ടാവില്ല

എങ്കിലും എന്റെ പ്രാണന്‍

ആ വണ്ടിയുടെ മേലെ ഇരുന്നു യാത്ര ചെയ്യും ,

എന്റെ ജഡം അരികില്‍ കിടത്തിക്കൊണ്ട്.

അത് ഗ്രാമത്തിലെത്തി  എന്റെ ഉള്ളില്‍ കയറി

പഴയ ഇടവഴികളിലൂടെ സൈക്കിള്‍ ഓടിക്കും

അതിന്റെ ബെല്‍ കേട്ട് എന്റെ കുട്ടികള്‍

ഓടി വരും, ‘അബ്ബു വന്നു! അബ്ബു വന്നു!’

 

വന്നത് എന്റെ ജഡമാണെന്ന്

ഞാനേതു ഭാഷയില്‍  അവരോടു പറയും?

നരകത്തിന്റെയോ സ്വര്‍ഗ്ഗത്തിന്റെയോ?

ഞാന്‍ അവയ്ക്കിടയിലാണല്ലോ.

 

കിണര്‍ സംസാരിക്കട്ടെ , അല്ലെങ്കില്‍ കുളം.

ജലം മിണ്ടുന്നില്ലെങ്കില്‍

മുറ്റത്തെ മുരിക്കുമരത്തിലെ കാക്കയുടെ

ഉള്ളിലിരുന്നു എന്റെ പ്രാണന്‍

അവരോടു സത്യം പറയട്ടെ.

(Aistrithe ón Mailéalaimis ag an bhfile san iris GUFTUGU)

Airdeall an Linbh

 

Ealaín: Delacroix

Sular nocht ego

sular nocht aigne

is cuimhne

bhíothas dírithe

ar an uile ní

b'in airdeall

an linbh

ní raibh ionsaitheacht

ar bith

i dtafann na ngadhar

ná fearg

ná bagairt

ná uaigneas

ghabh grian

an tráthnóna

faoi

is ba den chéad uair

i gcónaí é

Beir Bua

 

Is mise an bua
Éirímse go luath.
Cad is ainm dom? Tadhg!
Buí atá m'aghaidh.
Is mise an bua
Tá rud éigin am duitse  . . . fff-fuath!

[Obair ealaíne san fhearann poiblí ón Wildlife Conservation Society]

tuama folamh

An Tuama folamh
Julia Stankova

tuama folamh . . .

a líon

gach croí

scaoiltear saor pobal Dé!

Críost i Liombó
Fra Angelico

 

bíodh an diabhal

ag Sátan  . . . 

scaoiltear saor pobal Dé!

Piontais Píoláit

Cristo torna da Ponzio Pilato (mionghné)
Duccio di Buoninsegna

tusa is mise . . .

cén duine againn

nach é Piontais Píoláit é

Cloigeann Críost

Cloigeann Críost
Petrus Christus

fásann sé  fós . . .

an crann jújúbé

ónar sracadh na dealga

Gethsamene II
Carl Bloch

iad siúd

nach bhfuil rompu ach céasadh . . .

go dtaga aingeal chucu