Tomas Tranströmer (1931 -2015)

láithreacht Dé

i dtollán chantaireacht na n-éan

osclaíonn doras a raibh glas air

  PREZENT E DOMNUL,

 CÎNT DE PĂSĂRI: O UȘĂ 

 DIN TUNEL DESCHSĂ    

                                                     

Leagan Rómainise: Olimpia Iacob

Mezuzah

Le Bohemian Baltimore  CC by SA 4.0

Mezuzah is a poem in Irish and English by Gabriel Rosenstock. It refers to the Nakba of 1948, the displacement of Palestinians during the Arab-Israeli War.

Mezuzah *

     There are families in the West Bank,

     Gaza, Syria, Lebanon, Jordan

     New York – maybe here in Ireland as well –

     Palestinian families

     And their descendants

     Who have kept the key of the house

     From which they were forced into exile

     In 1948

     Hoping to return

     Some fine day

     Perhaps the key is rusting now

     Maybe there's nothing left

     Not even a keyhole

     Or is the house still standing, no longer recognisable?

     A mezuzah –

    Verses written in black indelible ink

* A small decorative case attached to the right doorframe of the entrance to a Jewish home.

Mezuzah

Tá teaghlaigh ar an mBruach Thiar

I nGaza, sa tSiria, sa Liobáin, san Iordáin,

I Nua-Eabhrac – anseo in Éirinn, leis, seans –

Teaghlaigh Phalaistíneacha

Agus a sliocht

A choinnigh eochair an tí

As ar díbríodh iad sa bhliain

1948

Ag súil go bhfillfidís

Lá breá éigin

D'fhéadfadh go bhfuil meirg ar an eochair anois

B'fhéidir nach bhfuil poll eochrach di níos mó

Nó an seasann an tigh i gcónaí ach nach n-aithnítear é?

Mezuzah

Na véarsaí ann scríofa i ndúch nach féidir a ghlanadh.

Mezuzah

Thair'r faimlies i the Wast Baunk,

Gaza, Syria, Lebanon, Jordan,

New York – an here in Erin an aw –

Palestinian faimlies

an thair kin

what hae hained the keys o the hoose

thay wur drien frae 

itae exile in 1948

howpin tae retour

sum brave day

aiblins the key's rousty nou

aiblins thair's naethin left

no e'en a keyhole

or is the hoose aye staunin

bit ayont kennin?

Mezuzah –

Makkins scrievit in bleck ayebydand ink

(Scots translation: John McDonald)

Mezuzah

Il y a des familles, en Cisjordanie

A Gaza, en Syrie, au Liban, en Jordanie,

A New York, peut-être ici aussi en Irlande

Des familles palestiniennes

Et leurs descendants

Qui ont gardé la clef de la maison

Qu’elles ont dû quitter pour l’exil

En 1948

Espérant revenir

Un jour meilleur

Peut-être la clef est-elle rouillée maintenant

Peut-être ne reste-t-il rien

Même pas le trou de la serrure

Ou bien la maison est-elle toujours debout

Mais pas reconnaissable ?

Une mezuzah –

Poème écrit à l’encre noire indélébile.

(French translation: Francis Combes)

 

மெசூசா

மேற்குக்கரை, காசா, 

சிரியா, லெபனான், ஜோர்டான்,

நியூயார்க், இங்கு அயர்லாந்திலும்

குடும்பங்கள் இருக்கின்றன

1948 ல் 

நாட்டைவிட்டு வெளியேறும் நிலைக்கு

அவர்கள் தள்ளப்பட்டபோது

மீண்டும் ஒருநாள் இங்கு 

திரும்புவோம் என்ற நம்பிக்கையில்

தாங்கள் வசித்த வீட்டின் திறவுகோலை

தங்களோடு வைத்திருந்த

பாலஸ்தீனியக் குடும்பங்கள் மற்றும்

அவர்களின் வாரிசுகள்

அவர்கள் வைத்திருந்த திறவுகோல்

இப்போது துருப்பிடித்து விட்டது

வீட்டின் திறவுகோல் துவாரம்

உட்பட ஏதும் மிஞ்சியிருக்கவில்லை

அல்லது 

அடையாளம் காணமுடியா நிலையில்

இன்னும் அவ்வீடு இருக்கிறதோ?

மெசூசா - அழியாத கருப்பு மையினால்

எழுதப்பட்ட வரிகள்.

(Tamil translation: Tamilmaindhan John Richard)

Mezuza

Na Zahodnem bregu so družine

v Gazi, Siriji, Libanonu, Jordaniji,

New Yorku, morda tudi tu na Irskem.

Palestinske družine

in njihovi potomci,

ki so shranili ključ hiše,

iz katere so bili prisiljeni v izgnanstvo

leta 1948,

v upanju, da se bodo vrnili

nekega lepega dne.

Morda ključ že rjavi,

mogoče ni ostalo ničesar,

niti ključavnice.

Ali pa hiša še vedno stoji, a je ni več mogoče prepoznati?

Mezuza –

Verzi, napisani s črnim neizbrisnim črnilom

(Slovenian translation: Tina Mahkota)

                Mezuzá

     Hay familias en el Banco del Oeste,

     Gaza, Siria, Líbano, Jordán

     New York, tal vez aquí en Irlanda también

     familias Palestinas

     y sus descendientes 

     quienes han guardado la llave de la casa

     de la cual fueron obligados a exiliarse

     en 1948

     con la esperanza de regresar

     algún buen día

     tal vez la llave está oxidándose ahora     

     tal vez no hayan dejado nada

     ni siquiera la cerradura

     O tal vez la casa aun esté de pie pero irreconocible?     

     La mezuzá –

     Versos escritos en tinta negra indeleble.

    (Spanish translation: Patricia Margarita Jiménez Castillo)

 

Michael Coady RIP

Commonwealth 

How odd of my wife

I thought at the time

to pluck bay leaves

to season her stews

from a tree that shades

the grave of a girl

in Kilclispeen.

Mary Dempsey

knew seventeen springs

before they laid her

into the earth,

before the bay tree

put down roots

before my mother

and father knew

fruit of the tree

of life.

Sitting at table

with wife and child

I relish the dish

and acknowledge the guest

who is part of the feast – 

you’re welcome, Mary,

into my house

and you’re more than welcome

into my mouth

for this is the way

the world goes round

from the first kiss

to the baby’s milk,

from the first word

to the tongue’s last sound –

bread of communion

we taste in the mouth

is broken in commonwealth

under the ground. 

                                                                 

as: Oven Lane 

 Foilsitheoir: The Gallery Press, Oldcastle

   

Comhlathas 

B'ait liom ag an am

go bpiocfadh mo bhean chéile

duilleoga labhrais

chun stobhach a bhlaistiú

duilleoga atá os cionn

uaigh cailín

i gCill Chlispín.

Gan cur amach ag Máire Ní Dhíomsaigh

ach ar sheacht n-earrach déag

sular cuireadh

i gcré í,

sular fhréamhaigh

an crann labhrais

sular bhlais

mo mháthair 

is m'athair

de thoradh chrann na beatha.

I mo shuí dhom ag an mbord

lem' chéile is leis an leanbh

bainim sult as an mias

agus beannaím don aoi

atá páirteach sa séire -

fáilte romhat isteach sa tigh,

a Mháire,

agus fáilte is fiche

isteach im' bhéalsa

mar is mar sin

a chasann an domhan

ón gcéad phóg

go bainne an naíonáin,

ón gcéad fhocal

go dtí an siolla deiridh -

arán na comaoineach

a bhlaistear ar an teanga

bristear sa chomhlathas

faoi thalamh é.

 (Traschruthaithe ag Gabriel Rosenstock)

Fóta-Tanka

           Ron Rosenstock 

tá a theampall féin

ag an dúlra, a eaglais

is a mhosc féinig

         níl aon ghá le paidreacha

         fáiltítear roimh dhruma an chroí 

nature has its mosques

its churches and its temples

all are allowed in

      no prayers are necessary

      only the drumbeat of hearts

priroda ima svoje džamije

svoje crkve i svoje hramove

svima je dopušteno ući

          nisu potrebne molitve

          samo bubnjanje srdaca

Cróitis: Tomislav Maretić

fóta-tanka

                Ron Rosenstock 

ní thagann aois air

ritheann an t-am trí gach ní

is athnuaitear é

    táimid ag dul in óige,

    a thaisce, go míorúilteach

time runs through all things

it never ever grows old

renewed in the now

    look, we grow young, Belovèd

    is it not a miracle

μες σ' όλα ρέει

ποτέ δεν γερνά ο χρόνος

ξανανιώνει στο τώρα

         δες, νέοι γινόμαστε

         δεν είναι θαύμα, Αγάπη;

Gréigis: Sarah Thilykou

 

Reha Yünlüel

bhí crann ann fadó

mhair sé agus fuair sé bás

mairfidh sé arís

       ach cé a aithneoidh é

       nuair a fhillfidh dá athbhás?

there once was a tree

it lived, it breathed and it died

it will live again

        who'll know it when it returns

         to live, breathe and die once more?

ağaçtı doğdu

bir nefes yaşadı da

öldü bir nefes

            ne vakit döncek yine

            yaşayıp ölcek acep

A bilingual tanka in Irish and English (5-7-5-7-7 syllables)

by Gabriel Rosenstock in response to a photograph by Reha Yünlüel.

Turkish version: Reha Yünlüel

Haiku le Francis Combes

W. Bulach  - CC-by-SA 4.0

premier jour de printemps

les pâquerettes ont envahi la pelouse

sans tirer un coup de feu

first spring day

daisies have invaded the lawn

without firing a shot

Lá Earraigh

dhein nóiníní ionradh ar an bhfaiche

gan urchar a scaoileadh

Leagan Gaeilge Gabriel Rosenstock 

An 97ú Lá, An tAm Slogtha ag an Am, Eanair 12

tá an t-am slogtha ag an am

an lá slogtha ag an oíche

inné amárach comhleáite

    i sceimhle an lae inniu

an buachrapaire a thimpeallaíonn sinn

d’fháisc sé is d’fháisc

foirgneamh i ndiaidh foirgnimh

ospidéal i ndiaidh ospidéil

siopa leabhar i ndiaidh siopa leabhar

     colainn i ndiaidh colainne

tugaigí léim an daill orthu nó go stuama

leagaigí maraígí an méid

    is féidir

lig do na héin shuaite eitilt leo

gan fonn orthu eolas ar bith a bheith acu

faoi chúrsaí daonna

áit éigin tá cailín

beag ag caoineadh ag caoineadh

 & ar sise

má bhailímid na deora go léir

an nglanfaí an súiche

an dtiocfadh na mairbh ar ais

 an dtiocfadh an éanlaith ar ais?

   Jour 97, Le temps a avalé le temps, 12 janvier

le temps a avalé le temps 

la nuit a avalé le jour 

passé futur confondus dans 

    un présent de terreur

le boa constricteur enroulé autour de nos vies 

a serré serré

immeuble après immeuble   

hôpital après hôpital 

librairie après librairie 

     corps après corps 

méthodiquement & à l’aveugle    

démolir tuer le plus large

    possible 

que les oiseaux épouvantés s’enfuient     

ne voulant plus rien savoir

de ce monde humain

quelque part une petite fille 

pleure pleure   

  & demande

si l’on recueillait tous les pleurs  

est-ce que cela laverait la suie

ressusciterait les morts 

les oiseaux reviendront-ils ?

—–

Note : Écrit pendant la guerre, toujours en cours, menée par Israël contre Gaza.

Day 97, Time Has Swallowed Time, January 12

time has swallowed time

night has swallowed day

past future merged

    in a present of terror

the boa constrictor encircling our lives

has squeezed squeezed

building after building

hospital after hospital

bookshop after bookshop

    body after body

methodically & blindly

demolish kill as widely

    as possible

let the distressed birds fly away

not wanting to know anything

of this human world

somewhere a little

girl cries cries

& asks

if we collected all the tears

would it wash away the soot

resurrect the dead

would the birds come back?

Olivia Elias, file Fraincise den diaspóra Palaistíneach / Olivia Elias, a French-language poet of the Palestinian diaspora

_____

Translated from French by Jérémy Victor Robert

Note: Written during the ongoing war Israel launched against Gaza.

 

 

Haiku frithchogaidh

Vasily Vereshchagin 1842-1904) 

ceol cogaidh

an ghaoth ag feadaíl

trí bhlaoscanna

music of war

wind whistling

through skulls

 

Le foilsiú go luath / Forthcoming

The great haijin (haiku master) Bashō once advised his followers and disciples not to follow him, but to emulate the masters of old who had inspired Bashō, such as the medieval grandmaster of tanka, Saigyō.

Gabriel Rosenstock, poet and haikuist, decided to apprentice himself to the wandering spirit of Saigyō by transcreating his tanka in Irish and English. He has followed the classic configuration of 31 syllables in the 5-7-5-7-7 pattern.

In this way, Rosenstock hoped to master the meditative, compressed form of tanka verse, the oldest poetic genre still being cultivated widely today, and become a 21st century tankaist.

Gabriel Rosenstock is a bilingual poet, tankaist, haikuist, novelist, playwright, short story writer, essayist, children's author and translator.

Just Fiction! Edition

Saigyō

A life of poetry and meditation

Gabriel Rosenstock

Haiku frithchogaidh

Werner Wilhelm Gustav Schuch (1843 -1918)

 

 a man goes looking for war

 not knowing that the war 

is inside him  

 

 

duine sa tóir ar chogadh 

nach dtuigeann

 gur ann féin atá sé

An tSaoirse

Eugène Delacroix 

La Liberté guidant le peuple (1830)

Freedom

She is bare-breasted, La Liberté Leading the People,

The Tricolour in her right hand

and in her left, a bayoneted rifle

Notice too, however, with bare feet

Freedom is trampling those beneath her

An tSaoirse

An  Treorú na nDaoine, is a dhá cíoch

nochta don domhan mór. An Trídhathach ina lámh dheas

raidhfil is beaignit uirthi ina lámh chlé

Tabhair faoi deara, áfach, na daoine atá fúithi

Agus an tSaoirse ag satailt orthu

An ekphrastic poem by Najwan Darwish, inspired by a masterpiece by

Delacroix. English and Irish versions by Gabriel Rosenstock.

Najwan Darwish is a prolific Palestinian poet from Jerusalem:

haiku

an focal Hiroshima

an troime é

ná féileacán?

Cuvîntul " Hiroshima",

să fie mai greu decît

un fluture?  

                                

Leagan Rómáinise: Olimpia Iacob

Kuniharu Shimizu

páiste aonair -

míle bolgán gallúnaí

mar chairde aici

                                          

copilă singură -

o mie de baloane de săpun 

alături îi sunt 

                                                                 

Leagan Rómáinise: Olimpia Iacob

Litir oscailte /open letter

haiku

idir dhá fheirm

feirm eornan is chruithneachtan

seanláthair chatha

atween twa fairms

yin o baurley, yin o wheat

the auld battlegrund

          

Scots: John McDonald

ntre două ferme

una cu orz, alta cu grîu

vechiul cîmp de luptă

         

Romanian: Olimpia Iacob 

  entre dos fincas

  una de cebada y otra de trigo

  el viejo campo de batalla

       

Spanish: Patricia Jimenez

Svetomir Djurbabic

foscadán dorcha -

satlaím

ar bhréagán linbh

                                              

adăpost în beznă -

calc pe jucăria

unui copil

                               

Leagan Rómáinise: Olimpia Iacob

Heba Zagout

A print of one of Heba Zagout’s paintings. All of the original canvases of this Palestinian artist were destroyed

 in the Israeli airstrike that killed her and two of her sons, Adam and Mahmoud, in October 2023.

Heba Zagout is a tanka in Irish and English (5-7-5-7-7 syllables) by Gabriel Rosenstock, in memory of the eponymous Palestinian artist.

it is difficult

to reassemble a dove

to get the wings right

     and, of course, the beating heart -

     the most difficult of all

tá sé fiordheacair

colm a chur le chéile

na sciatháin, abair,

     agus an croí beo, ar ndóigh,

     an chuid is deacra ar fad

   eško je

   opet sastaviti golubicu

   da dobije prava krila

      i, naravno, srce što kuca –

      najteže od svega

Croatian version: Tomislav Maretić   

Il est difficile

De reconstituer une colombe

Mettre les ailes en places

et, le plus dur, bien sûr

refaire battre le coeur.

(Leagan Fraincise . Francis Combes .)

Max Verhart

saighdiúirí stáin

na beo agus na mairbh

in aon bhosca amháin

                                                    

soldați de tinichea —

morții și viii

în aceeași cutie

                                       

Leagan Rómáinise: Olimpia Iacob

Yu Chang

trá fholamh

buicéad linbh

lán de ghaineamh

                                                        

άδεια η παραλία

ένα κουβαδάκι

γεμάτο άμμο 

Sarah Thilykou a dhein an leagan Gréigise

plajă pustie —

găletușa copilului

plină cu nisip 

                              

Leagan Rómáinise: Olimpia Iacob

Mehdi Laqunanbi

is uisce mé

glacaimse

le cách                       

νερό είμαι

τους δέχομαι

όλους

Sarah Thilykou a dhein an leagan Gréigise

sunt apă

primesc

pe toată lumea 

                                                                       Leagan Rómáinise: Olimpia Iacob

Basho

ghlanfainnse díot

na deora

le duilleog óg 

με φυλλαράκια 

σκουπίζω τα δάκρυα

απ' τα μάτια σου

Sarah Thilykou a rinne an leagan Gréigise

கொழுந்து இலை கொண்டு

உன் கண்களிலிருந்து வழியும் கண்ணீரை

நான் துடைப்பேன்

Leagan Tamailise:  Tamilmainthan John Richard

 

issa

domhan drúchta -

domhan drúchta go dearfa

fós, fós féin . . .

                                                        

lumea de rouă-

o lume de rouă,da, 

și totuși, totuși . . . 

          

Leagan Rómáinise: Olimpia Iacob

Féidearthachtaí

le Tal Nitzán

- Abair go rabhais i do luí ar do thaobh ar feadh i bhfad, gar don tSamhain

agus tá tú fós ar an taobh céanna, cheana féin tá leathleiceann leat i bpian,  

tá pian i do chluas chomh maith, tá do mhuineál camtha, d'easnacha

basctha agus do cholainn go léir ag béicíl, 'is leor sin'.

- Casfaidh mé ar an taobh eile.

- Abair nach bhfuil taobh eile ann.

Bunteanga: Eabhrais

File, úrscéalaí, aistritheoir, scríbhneoir do pháistí agus Síochánaí í Tal Nitzán.Tá cónaí uirthi in Tel Aviv.

Múinteoir Ealaíne

        Max Parrish - A Dark Futurist, 1923 

Bhí múinteoir ealaíne ag Toby

Darbh ainm Mr Green

Nó Ó hUaithne mar ab fhearr aithne air

Fear a rugadh sa Sciobairín

Níor thaitin ach dath amháin leis,

Ba é an dath sin ná glas:

Nuair a phéinteáil Toby tráta dearg

Dúradh leis éirí as.

"Ní maith linn trátaí dearga!"

A bhéic an tUasal Green,

"Caithfidh siad a bheith glas, a Toby,

An dtuigeann tú mé go cruinn?"

"Ní cheadófar ach glas im' rangsa!"

arsa an múinteoir, an tUasal Green.

"Níl dearg ná buí ceadaithe!"

A bhúir fear an Sciobairín.

Grásta

GRÁSTA
                                  le Tal Nitzán

                         
Ní fútsa atá sé ocras an bhochtáin a shásamh
ní fútsa atá sé díocas an díoltaigh a mhaolú
agus ní fútsa atá sé an tigh a leagtar a chosaint le do cholainnse
agus ní fútsa atá sé breith ar an naíchóiste a imíonn ina ghuairneán chun na bhflaitheas agus é a thabhairt anuas go séimh
agus ní fútsa atá sé réimeas an oilc a threascairt

mar sin, tabhair aire do do bhaile féin
gabh chuig an té a bhfuil grá aige duit 
é féin, sea
agus an achainí bhuí ina shúile caola
agus tum d'aghaidh ina chlúmh

Barróg amháin
do chat amháin
sa saol seo

(Foilsíodh leagan Béarla den dán seo in Bridges: A Jewish feminist journal.)
                            
File, úrscéalaí, aistritheoir, Síochánaí agus scríbhneoir do pháistí í Tal Nitzan. Ta cónaí uirthi in Tel Aviv.

Peata préacháin

Akseli Gallen-Kallela - gasúr le préachán 

Bhí peata ag Toby

uair amháin,

Ní madra a bhí ann

ach peata préacháin!

Thaitin péisteanna leis

uibheacha, agus cnónna

Agus bhí sé thar a bheith ceanúil

ar Uncail Toby.

An t-ainm a bhí air

ná Mic-Mic-Mic,

Préachán cliste

préachán glic.

Ba é an cara ab fhearr

a bhí ag Uncail Toby:

"Gheal sé an saol dom

le linn m'óige!"

Ar Mhair Mé Fadó? arsa Toby

Mangaire Éisc Veinéiseach - Giuseppe Barison

"Ar mhair mé fadó,"

arsa Toby, "sa Veinéis?

Agus ciseáin im' lámha

a bhí lán d'éisc?

Má fhaighim boladh ochtapais,

nó boladh scadáin,

Deirimse gur mangaire

a bhí ionam uair amháin.

Pesci! Pesci!

is é sin Éisc! Éisc!

B'in an port a bhí agam

is mé thall sa Veinéis.

A Fire that Burns/Tine Loiscthe

A Fire that Burns is a poem in Irish and English by Gabriel Rosenstock written in response to an article by Caitlin Johnstone.

A Fire That Burns

There is a real fire that burns the heart
Sometimes it is made of flames
Sometimes it is made of words
And forms a poem
When the poem is spoken aloud
The syllables turn into tongues of flame

Tine Loiscthe

Tá fíorthine ann a loisceann croí an duine
Uaireanta is de lasracha í
Uaireanta is de bhriathra í
As a gcruthaítear dán
Má dhéantar an dán a aithris os ard
Iompaíonn na siollaí ina dteangacha tine

Dhá dhán de chuid Jidi Majia

Saoránach de Chuid an Domhain

         do Jack Hirschman

Dúirt tú liom

Go mba dhuine thú a shiúlann i measc daoine.

D’fhág do shinsir

an Úcráin agus thug aghaidh ar an Iodáil,

agus ón muir ghorm

go Nua-Eabhrac gona phlód ina rabharta.

Níorbh í cinniúint na nGiúdach í,

ach an réabhlóid, an tsaoirse, agus an chothromaíocht

ag dul i bhfeidhm ar do chuid géinte do-athraithe.

Maireachtáil ar son na filíochta

an raison d’etre a bhí agat gan amhras.

B’intleachtach go smior thú,

ach is ar fán a bhíteá de shíor ar imeall na sochaí.

An ghlúin a chuir in aghaidh cogaidh, ag troid ar sona chearta an duine,

manaí den eite chlé ar fud na sráideanna,

léirigh do dhíograis an saol a bhí romhat:

ní oirfeadh lipéad ar bith den Fhichiú hAois

dod’ phearsantacht gan chuing go deo.

Ar shráideanna Shan Francisco

i d’fhathach is tú ag cromadh síos

chun dánta a aithris don chosmhuintir.

Ghabh na dánta id’ scornach trí na tithe spéire soladacha,

tonnta mara ina rabharta ag bualadh

in aghaidh fhuinneoga na n-anamacha go léir i ndísc.

Bhí aithne ag lampaí sráide na cathrach ort,

agus aithne agatsa ar na súile strainséartha,

orthu siúd a bhí gan dídean gan ainm.

Toisc gur shainmhínigh tú do ról féin,

bhí jab ag gnáthchriticeoirí tú a aithint

mar fhile prólatárach

ach is cinnte go raibh do mhachnamhsa agus do chuid scríbhneoireachta

ceangailte i gcónaí de chinniúint na mbocht.

Nuair a bhí an braon istigh agat, ba mhinic na deora led’ leiceann

is tú ag dul anonn, ag canadh le barr grá ar son an duine.

Ní leat féin a bhís nuair a bhraithis amhrasach

faoin méid a chosain an dul chun cinn orainn –

cé chomh luachmhar is atá sé?

Níor thréig an t-olc go fóill sinn;

ón tSiria go hAfganastáin,

agus tír dhúchais ar bith á bascadh ag airtléire,

líontar súile leanaí le sceimhle san aois shibhialta seo (mar dhea).

Bhís ag súil go n-athshaolófaí Mayakovsky,

go n-éalódh sé ó ríocht an bháis

agus coinne aige lá breá éigin leis an todhchaí.

Nach fada ó sheas laoch mar é

inár measc.

An file nach bhfuil misneach ná idéil aige

Ní haon mhaith don phobal é,

agus tá an plód ag bogadh ar aghaidh go ciúin

is iad ag súil le lóchrann sa dorchadas.

Cána id’ ghlac agat,

ghabhais ar fud na cruinne,

ón Rúis go Háítí, ón gColóim

go dtí an Afraic agus an balafon,

ó thíortha réaltógacha na hEoráise

go dtí an tOirthear arb é an tOirthear é,

na tíortha a shamhlaítear san Iarthar.

Chroith tú lámha de gach dath

agus an seanphort céanna agat –

síocháin, deireadh le foréigean is le cogadh.

Dúirt tú liom go mba dhuine thú

a shiúlann i measc daoine.

Agus inniu, an chathaoir a d’fhágais folamh

ní líonfar an spás sin.

Ní heol dom cén fhaid eile a thógfaidh sé

do dhiongbháil a bheith ann arís,

duine chomh paiseanta leat, lasta le tinfeadh,

saoránach clúiteach de chuid an domhain.

Sa Tóir ar Fhile Treibheach

do Yevgeny Yevtushenko

Ní muinseaic aclaí sinn *

san fhoraois, mar gha bán solais

ag dul as i measc na nduilleog,

chomh cuasach le hairgead basctha.

Ach ligfidh an chumhracht ina dhiaidh

do mhuinseac eile

na loirg aisteacha a aimsiú

agus a scairt aerach chúplála a thafann.

Léimeann an leopard sneachta aonair agus é lán de mhórtas

go héadrom ar an droim sléibhe liath

ag breacadh an lae,

eochracha dubha is eochracha bána an phianó á seinm aige.

Is í seo an dúiche aige.

Strainséir ar bith a ghabhann thar bráid

aimseoidh sé a rian

agus braithfidh sé

an rabhadh ag teacht níos gaire dhó.

Ach bíonn séasúr ann

nuair a ghabhann sé sa tóir ar a dheartháir.

Tá a shlí féin

ag gach ainmhí ar domhan, nach mór,

chun teacht ar an treibh atá uaidh.

Is cuma cá mbeifeá i ríocht na n-ainmhithe,

tá brathadóir ag an mbeatha féin

atá in ann teacht ar réalta ar leis í i ndiminsean eile.

Bíonn caidreamh na bhfilí mar sin.

Trí chód rúnda na scríbhneoireachta

agus na tonnbhandaí á dteilgean ag smaointe,

tá siad in ann teacht ar chomrádaí spioradálta ar bith

a bhaineann lena dtreibh.

Duine mar sin ab ea Yevtushenko –

oscailte, géar, an-taithí aige.

Ba chuma cé chomh casta is a bhí an scéal,

bheadh a chuimhne iontach in ann é a réiteach.

Ní file ina staidéarlann a bhí ann,

bhain sé le cearnóg an bhaile, le tintreach, agus leis an scairt ard;

bhain sé le háit ar bith a bhféadfadh sé a ghuth a úsáid

a chlúdódh stoirmeacha agus aigéin.

Bhí mé i láthair agus é ag léamh. Sular shiúil sé i dtreo an mhicreafóin

ina shuí a bhí sé

mar a bheadh cat spadánta ann.

Ach nuair a thosaigh sé ag léamh,

ba léir lasair i lár an tslua

lasair ar crith go lonrach mar chomharthaí an liopaird.

Díreach ansin, bhí gach éinne againn

gafa ag a ghuth.

A thiarcais! Cé gur theastaigh uaidh go géar go mbeadh a chuid dánta

mar chuid de shaol na cosmhuintire,

chuir a chruinneas anamacha suaimhneacha

ag rá dánta grá d’osnaí ísle.

Thiteas i ngrá le Maria a dúirt sé

ní mar gheall ar na súile aici nó a béal,

ach mar gheall ar a lámha dodhearmadta!

Ambaiste! Doiléire agus mistéir an Oirthir

agus loighic is réasúnaíocht an Iarthair

i gceannródaí seo ár linne,

an file Yevtushenko, ag siúl trí dhá dhomhan

a bhí in aghaidh a chéile in Aois an Chogaidh Fhuair,

a ghnéithe gan áireamh aontaithe ina lár.

D’fhág áilleacht agus lochtanna an nádúir dhaonna

marc ar leith ar a shaol,

agus sin an fáth a nglacaimid leis

go mba fhíorfhile é a thug gach aon ní dúinn

de réir a chumais mar phearsa chasta.

Fógraímse Yevtushenko

mar chomrádaí agus mar dheartháir sa treibh seo againne

mar, ar nós ainmhithe eile,

bhaineamar leas as na modhanna is seanda dá bhfuil ann

chun teacht air!

* Cineál fia is ea an muinseac

Casimiro de Brito

Lágrimas salgadas-

o mar permanece nos olhos

desde o princípio

しょっぱい涙

 はじめから

両目に海

Salty tears - 

the sea remains in our eyes

since the beginning

Des larmes salées-

la mer dans les yeux

dès le commencement

deora goirt -

tá an fharraige inár gcuid súl

ón tús

Leagan Gaeilge Gabriel Rosenstock 

lacrimi sărate -

în ochi legănăm marea 

de la început 

Leagan Rómáinise Olimpia Iacob 

haiku by Casimiro de Brito (Portugal)

 artwork by Kuniharu Shimizu

haiku

Ealaín: Kuniharu Shimizu

are they heard on the moon?

the long plaintive notes

of the shakuhachi

an gcloistear ar an ngealaigh iad?

nótaí fada caointeacha

an tseacúhaitsí

                                                                   

Se aud pe lună?

Note lungi,tînguitoare

de shakuhachi 

                                  

Leagan Rómáinise: Olimpia Iacob