May Wilson

May Wilson
maidin dé luain cac madra . . . foirfe ar gach uile bhealach	monday morning the dog's turd . . . perfect in every conceivable way
月曜の朝 犬の糞 無難なり Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura (Kyoto)	monday mornin the dug's tuird . . . perfit in ilka wey Leagan Béarla na hAlban: John McDonald

Fógra: behind the yew hedge

behind the yew hedge

Haiku and senryu by Gabriel Rosenstock
Drawings by Mathew Staunton
Hardback
44 pages
28 x 21.6 x 0.6 cm
Published by The Onslaught Press
Publication date: 7 Sept. 2015
Language: English and Irish
ISBN-13: 978-0-9927238-8-0
Price: £15.00
Distributors: Gardners, Bertrams, Ingram
Can be ordered directly from Onslaught at mathew.staunton@gmail.com
07580751990
Spontaneous haiku and senryu in Irish and English by world-renowned poet and haiku master Gabriel Rosenstock in response to black and white drawings by Oxford-based illustrator and printmaker Mathew Staunton.

Haiku agus senryu spontáineacha ag freagairt do líníochtaí dubh is bán le Mathew Staunton.

Wie Melodien zieht es mir/ Mar cheolta sí ag teacht chugam

File: Klaus Groth Cumadóir: Johannes Brahms

Wie Melodien zieht es Mir leise durch den Sinn, Wie Frühlingsblumen blüht es, Und schwebt wie Duft dahin. Doch kommt das Wort und faßt es Und führt es vor das Aug', Wie Nebelgrau erblaßt es Und schwindet wie ein Hauch. Und dennoch ruht im Reime Verborgen wohl ein Duft, Den mild aus stillem Keime Ein feuchtes Auge ruft.

Mar cheolta sí ag teacht chugam Mar cheolta sí ag teacht chugam I m’aignese go séimh, Mar bhlátha earraigh úra Go cumhra tríd an aer. An briathar beireann greim air Is tugtar é don tsúil, Is imíonn is gan feidhm leis Mar anáil nó mar dhrúcht. Fós féin sa dán tá fáil air Mar chumhracht ina rún, Ag éalú as na blátha Ar ghlaoch ón deoir sa tsúil.

Yuko Otomo: idir dhá theanga, idir dhá chultúr

Is féidir haiku le Yuko Otomo a léamh ag an nasc anseo, na bunleaganacha Béarla chomh maith le leaganacha Gaeilge agus leaganacha Bhéarla na hAlban. Tá agallamh fíorspéisúil léi anseo chomh maith.

Aisling Mheiriceánach

Aisling Mheiriceánach

Níor theastaigh óm shin-seanathair ach an Phortaingéil a fhágáil
agus seoladh trasna an Atlantaigh.
Sa deireadh shocraigh sé ar América a thabhairt ar a chéad iníon.

Sonho Americano

O meu bisavô queria apenas passar por Portugal
e depois atravessar o Atlântico.
Mas teve de se contentar com chamar América à primeira filha.

David Teles Pereira  (1985 - )

Otto Eckmann (1865 -1902)

Otto Eckmann (1865 -1902)
	teacht na n-ealaí ina gceann is ina gceann ... as an bhfo-chomhfhios
	swans arriving one by one ... from the subconscious
	白鳥到来 一羽また一羽・・・ 潜在意識から Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura (Kyoto)
	swans winnin in yin bi yin... frae the mind's deepth Leagan Béarla na hAlban: John McDonald

Issachar Ber Ryback

Issachar Ber Ryback: as Shtetl, My Destroyed Home: A Remembrance (1922)
an domhan seo trína chéile againn - bíonn gá ag an ngabhar fiú le scíth	this topsy-turvy world of ours - even a goat needs a rest
この錯綜した世界 山羊すら 休息必要とす Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura (Kyoto)	in this heelster-gowdie warl e'en a gait needs a rist Leagan Béarla na hAlban: John McDonald

T.H. O'Sullivan

T.H. O'Sullivan: (The Getty's Open Content Programme)
saighdiúirí ar lár . . . cath eile á phleanáil ag na ginearáil	fallen soldiers ... generals are planning the next battle
斃れし兵士・・・ 将軍は 次の戦を 企みぬ Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura (Kyoto)	faw'n sodgers... generals'r ployin the neist stour Leagan Béarla na hAlban: John McDonald

MINDSHIFT - seans deiridh

Tá lacáiste ag baill Aontas na Scríbhneoirí Gaeilge anois do gach cúrsa agus imeacht de chuid Áras Scríbhneoirí na hÉireann.

Mindshift mar chuid den fhéile litríochta IMRAM

Dé Sathairn 17 Deireadh Fómhair, 10.30am – 3.45pm

Táille: €25 / €20

 Tá áiteanna ar fáil go fóill do MINDSHIFT - seisiúin forbartha gairme do scríbhneoirí Gaeilge, nua agus seanbhunaithe, chomh maith leo sin atá ag foilsiú sa Ghaeilge.

Beidh sé dírithe ar dheiseanna maoinithe agus tacaíochta, scéimeanna scríbhneoirí cónaithe agus ar ghnó an aistriúcháin. Tabharfaidh sé léargas fosta ar staid na foilsitheoireachta Gaeilge faoi láthair.

Ná caill an deis eisceachtúil seo do dhaoine atá gafa le litríocht na Gaeilge do údair ghníomhacha agus gach duine atá rannpháirteach i dtionscadal na leabhar.

I measc na gcainteoirí beidh: Eibhlín de Paor (Ealaín na Gaeltachta), Seán Tadhg Ó Gairbhí (An Chomhairle Ealaíon), Lochlainn Ó Tuairisg (Chló Iar-Chonnacht), Muiris Ó Raghallaigh (An Gúm), Gréagóir Ó Dúill agus Anna Heussaff.

Cathal Póirtéir atá ag eagrú na hócáide.

Le tacaíocht ó Fhoras na Gaeilge

C.P. Cavafy & Sean Connery: ITHAKA

Ithaka

As you set out for Ithaka
hope the voyage is a long one,
full of adventure, full of discovery.
Laistrygonians and Cyclops,
angry Poseidon—don’t be afraid of them:
you’ll never find things like that on your way
as long as you keep your thoughts raised high,
as long as a rare excitement
stirs your spirit and your body.
Laistrygonians and Cyclops,
wild Poseidon—you won’t encounter them
unless you bring them along inside your soul,
unless your soul sets them up in front of you.

Hope the voyage is a long one.
May there be many a summer morning when,
with what pleasure, what joy,
you come into harbors seen for the first time;
may you stop at Phoenician trading stations
to buy fine things,
mother of pearl and coral, amber and ebony,
sensual perfume of every kind—
as many sensual perfumes as you can;
and may you visit many Egyptian cities
to gather stores of knowledge from their scholars.

Keep Ithaka always in your mind.
Arriving there is what you are destined for.
But do not hurry the journey at all.
Better if it lasts for years,
so you are old by the time you reach the island,
wealthy with all you have gained on the way,
not expecting Ithaka to make you rich.

Ithaka gave you the marvelous journey.
Without her you would not have set out.
She has nothing left to give you now.

And if you find her poor, Ithaka won’t have fooled you.
Wise as you will have become, so full of experience,
you will have understood by then what these Ithakas mean.
 

~ C.P. Cavafy ~

(Collected Poems, Translated by Edmund Keeley and Philip Sherrard)

Iteaca

Agus tú ag triall ar Iteaca
bíodh súil agat le haistear fada,
lán d’eachtraí is d’iontais.
Na Laistraigónaigh is Cioclóp,
Poseidón na feirge – ná lig dóibh eagla a chur ort:
ní bheidh aon ní mar sin sa bhealach romhat
fad is atá na smaointe agat in airde,
agus sceitimíní neamhchoitianta
ar d’anam agus ar do cholainn.
Na Lastraigónaigh is Cioclóp,
Poseidón na feirge – ní thiocfaidh tú orthu
mura dtugann tú leat iad i d’anam istigh,
mura n-ardaíonn d’anam os do chomhair iad.
Bíodh súil agat le haistear fada
is le maidineacha samhraidh
nuair a bhainfidh tú caladh amach den chéad uair –
an pléisiúr, an ríméad
is tú ag stopadh ag stáisiún trádála Féiníceach
chun earraí só a cheannach,
néamhann is coiréal, ómra is éabann,
cumhrán céadfach de gach sórt
an méid cumhrán céadfach agus is féidir;
agus go dtuga tú cuairt ar scata cathracha Éigipteacha
chun stór eolais a bhailiú ó na scoláirí iontu.
Coinnigh Iteaca romhat i gcónaí.
Sé do chinniúint é Iteaca a bhaint amach.
Ach ná bíodh deifir dá laghad ort ar an ród.
B’fhearr dá mairfeadh sé ar feadh blianta
agus go mbeifeá sean sula mbainfeá amach an t-oileán,
saibhreas na slí agat,
gan a bheith ag súil go ndéanfadh Iteaca saibhir thú.

Iteaca faoi ndeara aistear na n-iontas.
Murach í ní bheadh aon aistear ann.
Níl faic anois aici le tabhairt duit.

Agus más dóigh leat í bheith bocht, ní bob atá buailte aici ort.
Lán de ghaois a bheidh tú, lán de thaithí
agus fhios agat go maith faoin am sin cad tá laistiar de na hIteacaí go léir.
 

Gabriel @ Cló Draíochta IMRAM

Póstaer spreagtha ag an dán Gaza atá mar chuid den taispeántas Cló Draíochta 5 de chuid IMRAM. Gliogáil ar na pictiúr len iad a mhéadú.

An póstaer ar Sráid Richmond (1)	An póstaer ar Sráid Richmond (2)
An póstaer ar taispeáint	An dearthóir Nola Mellon  ⁊ Gabriel
An póstaer ar Sráid Richmond (3)	Os mo chomhair amach ar an bhfuinneog cuileog gafa i líon damháin alla chomh soiléir le grian an mheán lae an líon nach mór dofheicthe cá bhfuil a thús a dheireadh ní fheicim ach streachailt na cuileoige cosa beaga ar mire sciatháin á ngreadadh go faon Cén fhaid a mhairfidh sé seo? Ar feadh na síoraíochta?

Takahashi Shotei

Takahashi Shotei
nuair a stadann feithidí dá gcantaireacht - an binn leo an ciúnas?	when insects stop singing - do they enjoy the silence too?
虫たちも 歌い終わりて 静けさ愛でてか Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura (Kyoto)	whan beasties gie ower chirmin - dae they lou the quate Leagan Béarla na hAlban: John McDonald

Saoire Fhada/ The Long Vacation

Saoire Fhada Beidh siad ag filleadh ón scoil gan mhoill. Líonfar an tigh le spórt is greann, Ó mhaidin go hoíche beidh cipeadraíl – Is le hóg-mhacaoimh beidh na bóithre teann. Seo é an t-am – níl siad tagtha fós; Seasann máithreacha sa tairseach go fann; Is seasfaidh i bhfad eile gan aon agó. Níl rian den bhaicle aerach ann. Chomh trom le luaidhe a gcosa, is domhain a luí. Na máithreacha ag faire an bhóthair go fuineadh gréin’; Ní fhillfidh na gearrcaigh abhaile ainneoin a nguí; Bóithre na cruinne – na flaithis is críoch leo go léir.

The Long Vacation Katharine Tynan This is the time the boys come home from school. Filling the house with gay and happy noise, Never at rest from morn till evening cool – All the roads of the world bring home the boys. This is the time – but still they are not come; The mothers stand in the doorway listening long; Long, long they shall wait ere the boys come home. Where do they tarry, the dear, the light-heart throng? Their feet are heavy as lead and deep their rest. The mothers watch the road till set of sun; But nevermore the birds fly back to the nest. The roads of the world run Heavenward every one.

Masahide

an scioból
dóite go talamh -
feicim an ghealach anois

Barn's burnt down --
now
I can see the moon.

Masahide (1657? - 1723)
English version by Lucien Stryk and Takashi Ikemoto
from Zen Poetry: Let the Spring Breeze Enter, Translated by Lucien Stryk / Translated by Takashi Ikemoto

YouTube na míosa: Hein Braat

The Lost Heifer/ An Bearach ar Strae

The Lost Heifer

by Austin Clarke

When the black herds of the rain were grazing,
In the gap of the pure cold wind
And the watery hazes of the hazel
Brought her into my mind,
I thought of the last honey by the water
That no hive can find.

Brightness was drenching through the branches
When she wandered again,
Turning sliver out of dark grasses
Where the skylark had lain,
And her voice coming softly over the meadow
Was the mist becoming rain.

An Bearach ar Strae

Tréada dubha na báistí ar iníor
I mbearna na gaoithe fuaire
Is ceobhrán uisciúil na cnóchoille
A thug sise chun mo chuimhne,
Smaoiníos ar an mil dheireanach cois uisce
Nach dtiocfadh coirceog uirthi choíche.

Bhí an ghile á sileadh trí ghéaga
Nuair a chuaigh sí arís ar fán
Is airgead á iompú sna féara
Áit a neadaíonn an fhuiseog go lá,
Is a géimneach go séimh sa mhóinéar
Mar fhearthainn sa cheobhrán.

Odilon Redon

Odilon Redon
níos sciobtha ná an ghaoth - nuair a bheidh an tsaighead réidh scaoilfear	swifter than the wind - when it's ready the arrow releases itself
風より疾く つがえた瞬間 矢は離れ Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura (Kyoto)	swither nor the wund - whan it's free the arra lowses itsel Leagan Béarla na hAlban: John McDonald

White Owl/ Ulchabhán Bán.... Mary Oliver

White Owl Flies Into and Out of the Field

Coming down out of the freezing sky
with its depths of light,
like an angel, or a Buddha with wings,
it was beautiful, and accurate,
striking the snow and whatever was there
with a force that left the imprint
of the tips of its wings — five feet apart —
and the grabbing thrust of its feet,
and the indentation of what had been running
through the white valleys of the snow —
and then it rose, gracefully,
and flew back to the frozen marshes
to lurk there, like a little lighthouse,
in the blue shadows —
so I thought:
maybe death isn't darkness, after all,
but so much light wrapping itself around us —
as soft as feathers —
that we are instantly weary of looking, and looking,
and shut our eyes, not without amazement,
and let ourselves be carried,
as through the translucence of mica,
to the river that is without the least dapple or shadow,
that is nothing but light — scalding, aortal light —
in which we are washed and washed
out of our bones.
 

~ Mary Oliver ~

(House of Light)

Eitlíonn Ulchabhán Bán Isteach Sa Ghort is Amach Arís

Ag teacht anuas ón spéir reoite
As duibheagán solais,
Mar aingeal, nó mar Bhúda sciathánach,
B’álainn é agus ba chruinn,
An sneachta á bhualadh aige is pé ní a bhí ann
Le fórsa a d’fhág cló
Bharr a chuid sciathán – cúig troithe óna chéile –
agus snapadh an chroibh,
móide rianú an ní a bhí ag rith
trí ghleanntáin bhána an tsneachta –
is in airde leis ansin go grástúil
gur eitil ar ais go dtí an riasc reoite,
faoi scáth, mar a bheadh tigín solais ann,
sna scáileanna gorma –
is seo ag machnamh mé:
samhlaigh nach dorchadas é an bás tar éis an tsaoil
ach an solas ár gclúdach ar fad –
chomh bog le clúmh –
agus i bpreab na súl is tinn den fhéachaint sinn
 dúnaimid na súile, ní gan alltacht é,
is ligimid dúinn féin seoladh
ar thréshoilseacht míoca
go dtí an abhainn sin nach bhfuil breactha ag scáth,
nach bhfuil inti ach solas – solas dearg te aortach –
ina nitear sinn arís is arís eile
as ár gcnámha

Xu Beihong (1945)

Xu Beihong (1945)
géarchéim tithíochta - tigín maith á lorg ag luch	housing crisis - a mouse looking for a good home
家の危機― ネズミ探しぬ 佳き家を Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura (Kyoto)	hoosin shortcome - a moose leukin fir guid ludgins Leagan Béarla na hAlban: John McDonald

Like a silkworm weaving/ Ar nós an tseiriceáin

Like a silkworm weaving

le Akka Mahadevi (12ú hAois)

Leagan Béarla: A. K. Ramanujan

Like a silkworm weaving
her house with love
from her marrow,
                              and dying
in her body's threads
winding tight, round
and round,
                              I burn
desiring what the heart desires.

Cut through, O lord,
my heart's greed,
and show me
your way out,

O lord white as jasmine.

-- from Speaking of Siva, by A K Ramanujan

Ar nós an tseiriceáin

Ar nós an tseiriceáin
is a teach á fhí aici
as a cuid smeara,
        agus í ag éag

i snáitheanna a colainne
fáiscthe go teann, timpeall
is timpeall,

               táim trí thine
ag mianta mo chroí istigh.

A thiarna,
gearr tríd an tsaint atá im chroíse,
léirigh do shlíse
amach,

a thiarna atá chomh geal le seasmain

An Eoraip ar an Dé Deiridh?

Hans Baluschek, Die Auswandernden

Leabhar dátheangach sa Ghearmáinis agus sa Bhéarla é Woher ich nicht zurückkehren werde/From where I shan’t return. Tá cumha sa teideal sin, nach bhfuil, cumha a thuigeann Gaeil go maith.

Géarchéim na dteifeach a spreag an leabhar seo.  Buntáiste amháin a bhaineann leis an ré dhigiteach ina mairimid (tá míbhuntáistí ag baint léi chomh maith) ná gur féidir le foilsitheoirí agus scríbhneoirí freagairt go grod do chúinsí éagsúla agus leabhar ábhartha a fhoilsiú laistigh d’achar gearr.

    An bhfuil a mhacasamhail de dhíolaim á pleanáil faoi láthair ag foilsitheoir Gaeilge ar bith nó an bhfuilimid fós i ré an pharóisteachais?

    Dánta, gearrscéalta agus aistí atá sa díolaim seo agus iad ag plé le cás na dteifeach agus lucht iarrtha tearmainn. Féile Idirnáisiúnta Litríochta Bheirlín i gcomhar leis an Heinrich Böll Stiftung a thiomsaigh. Is dócha, nuair a chuimhním air gur teifigh de shaghas áirithe ab ea mo thuismitheoirí féin. Theith mo mháthair go Geirsí le bheith ina banaltra ann. Ní raibh dóthain deiseanna di sa tír seo ag an am, ná ag na mílte eile. Theith m’athair go hÉirinn mar nach raibh sa Ghearmáin ag an am ach créacht oscailte iar-chogaidh.

    Tá haiku curtha ar fáil agam don leabhar seo, haiku atá ag freagairt do phictiúr de chuid Hans Baluschek (1870 -1935), pictiúr a chorraigh go mór mé:

uaireanta
ní bhíonn faic eile sa saol
ach capall bréige

Marxach ab ea Baluschek. Chuir na Naitsithe faoi chois é. Sa phictiúr seo, feictear teaghlach agus iad ag feitheamh leis an traein. Ní dócha go bhfeicfidís a mbaile go deo arís, pé hiad féin nó n’fheadar cá raibh a dtriall ag an am? Tá cóir taistil á lorg ag a macasamhail inniu, bád, traein, bus, guaillí athar.

     Meabhraítear dúinn in aiste le Ralf Fücks anseo nach mbeadh an Wirtschaftswunder ann in aon chor, is é sin an mhíorúilt eacnamaíoch a tharla sa Ghearmáin sna 1960í agus sna 1970, murach oibrithe dheisceart na hEorpa agus na hAnatóile. Earcaíodh mar spailpíní iad, d’fhéadfá a rá, ach d’fhan na milliúin díobh sa Ghearmáin. Bhíodar sásta obair mhaslach a dhéanamh, obair nár theastaigh ó na Gearmánaigh féin a dhéanamh níos mó. (Tharla an rud céanna in Éirinn nuair a bhí a chac ar an Tíogar Ceilteach: cé a ghlanfaidh suas ina dhiaidh?).

     Theith a thuilleadh daoine chun na Gearmáine le linn Chogaí na hIúgslaive agus tá siad ar na bóithre arís, muintir na hAfganastáine, na Libia, na Siria, na hIaráice, Muintir an Chian-Oirthir, muintir an Mheán-Oirthir, muintir na hAfraice – agus cé a thógfadh orthu é agus a bhfuil de shuaitheadh ar siúl sna críocha sin le fada, go háirithe ó chuir na Sasanaigh agus na Meiriceánaigh cor ina gcinniúint – agus comhghuaillithe na nAngla-Mheiriceánach san áireamh, sinn féin, gan dabht, mise agus tusa a lig don rialtas árfort a dhéanamh d’Aerfort na Sionainne.

    An lucht iarrtha tearmainn nó ionróirí iad na teifigh seo go léir? Sin í an cheist a chuireann Ota Filip orainn anseo. Tá meath tagtha ar an Eoraip, a deir sé, agus táimid mar a bhí an Chathair Shíoraí fadó agus na Barbaraigh ar tí sinn a chreachadh is a mhilleadh. Dheineamarna, Críostaithe geala, dúshaothrú ar bharbaraigh an lae inniu, táimid á dhéanamh leis na cianta, a deir sé, agus tá siad tagtha chugainn anois agus fonn díoltais orthu. “Tá siad tagtha chun a bhfuil goidte againn uathu a fháil ar ais!”

Tá an leabhar ar fáil anseo:

Ar fáil anois/ Just published

Antlered Stag of Dawn

100 haiku in Irish and English by Gabriel Rosenstock with tranlations into Scots and Japanese by John McDonald and Mariko Sumikura
 

Illustrated with linocuts by Mathew Staunton
 

Paperback
244 pages
14 x 21.6 cm
 

Published by The Onslaught Press
 

Publication date: 23 September 2015
 

Languages: Irish, English, Japanese, Scots, and Scottish Gaelic
 

ISBN: 978-0-9927238-9-7
Price: £13.50
Distributors: Gardners, Bertrams, Ingram
Can be ordered directly from Onslaught at
mathew.staunton@gmail.com
00447580751990
 

100 sensuous and humourous haiku (inspired by a photo of the Very Venerable Chögyam Trungpa in Highland Regalia) by Irish poet and master haikuist Gabriel Rosenstock. Oscillating between Scottish moors and Tibetan mountaintops, Rosenstock guides us through landcape and history, introducing heroes, villains, and Irish monks; pointing out the beasts and birds and insects in the hedgerows in a tour de force of modern haiku writing. This edition includes translations into Japanese by Mariko Sumikura and into Scots by John McDonald, as well as ‘proverbial pauses’ in Scottish Gaelic illustrated with linotypes by Mathew Staunton.

foirmiú oighir -

Íomhá Ron Rosenstock
foirmiú oighir - eaglais dhia gan trócaire	ice formation - the church of god the merciless
氷のなりたち 神の教会 非情なり Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura (Kyoto)	glaister furmation - the kirk o the almichtie the unbowsome Leagan Béarla na hAlban: John McDonald

oighear spiacánach

Íomhá Ron Rosenstock
oighear spiacánach - scread an fhiaclóra uaignigh	jagged ice - the scream of a lonely dentist
ぎざぎざ氷 寂しい叫び 歯科医かな Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura (Kyoto)	pikie glaister - the skelloch o a lanely dentist Leagan Béarla na hAlban: John McDonald

Haiku le Issa ón mbliain 1822

 "tús an fhómhair"
   braithim fuar
   agus mé á rá

.秋立といふばかりでも寒かな

aki tatsu to iu bakari demo samusa kana