Buain na Rainich Taobh Loch Éite

Buain na Rainich Taobh Loch Éite (Gáidhlig)	Baint na Raithní Taobh Loch Éite
SÈIST Fire, faire hò ro gheallaidh, Fire faire, ho ro eile, Fire, faire, hò ro gheallaidh, Buain na rainich taobh Loch Èite	CURFÁ Fire, faire hò ro gheallaidh, Fire faire, ho ro eile, Fire, faire, hò ro gheallaidh, Baint na raithní taobh Loch Èite
Gum bi cuimhn’ agam rim mhaireann Mar a thachair mi ri m’ eudail, Mar a thachair mi ri Màili, Buain na rainich taobh Loch Èite.	Cuimhneoidh mise fad a mhairfead Mar a tháinig mé ar m’ansacht Mar a tháinig mé ar Mhailí Baint na raithní taobh Loch Èite
CURFÁ
Theann mi null an taobh a bha i, Chuir mi fàilt’ oirre ‘sa Bheurla; Fhreagair i le gruaim sa Ghàidhlig, Fear do chànain ‘s beag mo spèis air.	Theann mé anall san áit a raibh sé Chuir mé fáilte roimp’ sa Bhéarla, D’fhreagair sí le gruaim sa Ghaeilge Fear do theanga 's beag mo spéis ann!
CURFÁ
A Mhàili na bi rium cho tàireil, Seo mo làmh nach èirich beud dhut; An Latharna bhòidheach fhuair mi m’ àrach, ‘S air a’ Ghàidhlig tha mi dèidheil.	A Mhailí, ná bí liom chomh táiriúil Seo mo lámh nach n-éireoidh béad duit, I Latharna bhóidheach a fuaireas tógaint Is tá mo chroíse istigh sa Ghaeilge.
CURFÁ

Smaoineamh an Lae

 

Cé nach bhfuil ar intinn aige a bheith ag faire amach, ní gan chúis a sheasann an fear bréige sa ghort.

Dogen

Smaoineamh an Lae

 

Mo bhean a chuir ar an ól mé; beidh mé buíoch di go deo.

W.C. Fields

Smaoineamh an Lae

 

Cá bhfaighinn an duine a bhfuil dearmad déanta aige ar bhriathra? Sin é an té is mian liomsa labhairt leis.

Chuang-Tsú

An Ind fadó/ ancient India

 sánn an planda ola ricne

a chuid duilleog tríd an bhfál

faoi mar a bheidís á rá

le slatairí an tsráidbhaile

"is anseo a chónaíonn an bhean feirmeora -

na cíocha uirthi chomh mór leis seo"

 

with its leaves pushing through

the gaps in the fence

the castor oil plant seems to be telling

the youths of the village

"here lives a farmer's wife

with breasts this big"

Poems on Life and Love in Ancient India

Hala's Sattasai

giolcach/ reeds

 

smaointe  . . .

iad ar fad casta

an tslí chéanna

thoughts . . .

all bending

the same way

Bhartrihari

umhlaím don loinnir sin,

suaimhneach sámh,

gan teorainn, gan cuing

ama ná spáis

arb é an spiorad é

agus a gcuirtear eolas air

tríd an bhféinfheasacht amháin

Bhartrihari

I bow to that radiance,

peaceful & still,

endless, unbound

by space and time,

which is the spirit,

and only known

through self-awareness

Bhartrihari

Hansel Mieth

 

Hansel Mieth, Trapped Coyote, Montana, 1938 

sa chadhóit leis

scairt ar son

na saoirse

in the coyote too

the cry

for freedom

Dúnta i ngrá / Deep in love

Deep in love

Deep in love

cheek leaning on cheek we talked

of whatever came to our minds

Just as it came

Slowly oh

Slowly

With our arms twined

Tightly around us

And the hours passed and we

Did not know it

Still talking when

The night was gone

Bhavabhūti

(Trans. W. S. Merwin & J M Masson)

Dúnta i ngrá

Dúnta i ngrá

grua ar ghrua labhramar

faoi rud ar bith a rith linn

díreach mar a tháinig chugainn

go mall, ó

go mall

dhein sí eascann di féin

thart orm

agus d’imigh an t-am

gan fhios dúinn

fós ag caint a bhíomar

nuair a scaip an dorchadas

Bhavabhūti

Lee Sievan

 

bhí ar ár gcumas

iad a shábháil -

siopaí cúinne an domhain seo

we could have saved them -

corner shops

of our world

Indigo / Indeagó

 Benegal, 1779-1859

The fields flame with it, endless, blue

as cobra poison. It has entered our blood

and pulses up our veins

like night. There is no other color.

The planter’s whip

splits open the flesh of our faces,

a blue liquid light trickles

through the fingers. Blue dyes the lungs

when we breathe. Only the obstinate eyes

refuse to forget where once the rice

parted the earth’s moist skin

and pushed up reed by reed,

green, then rippled gold

like the Arhiyal’s waves. Stitched

into our eyelids, the broken dark,

the torches of the planter’s men, fire

walling like a tidal wave

over our huts, ripe charred grain

that smelled like flesh. And the wind

screaming in the voices of women

dragged to the plantation,

feet, hair, torn breasts.

In the worksheds, we dip our hands,

their violent forever blue,

in the dye, pack it in great embossed chests

for the East India Company.

Our ankles gleam thin blue from the chains.

After that night

many of the women killed themselves. 

Drowning was the easiest. 

Sometimes the Arhiyal gave us back 

the naked, swollen bodies, the faces 

eaten by fish. We hold on

to red, the color of their saris,

the marriage mark on their foreheads,

we hold it carefully inside

our blue skulls, like a man

in the cold Paush night

holds in his cupped palms a spark,

its welcome scorch,

feeds it his foggy breath till he can set it down

in the right place,

to blaze up and burst

like the hot heart of a star

over the whole horizon,

a burning so beautiful you want it

to never end.

Chitra Banerjee Divakaruni

Note

Paush: name of a winter month in the Bengali calendar

The planting of indigo was forced on the farmers of Bengal, India, by the British, who exported it as a cash crop for almost a hundred years until the peasant uprising of I860, when the plantations were destroyed.

Chitra Banerjee Divakaruni, “Indigo,” from Leaving Yuba City: Selected Poems (New York: Anchor Books Doubleday, 1997)

Indeagó

Benegal, 1779-1859

Lonraíonn sé sna goirt, gan chríoch, chomh gorm

le nimh an chobra. Tá sé sa bhfuil againn

agus cuislíonn inár bhféitheacha

ar nós na hoíche. Níl aon dath eile ann.

Scoilteann fuip

an phlandálaí an cneas ar ár n-aghaidh,

sileann solas gorm lonrach

trí na méara. Dathaíonn gorm na scamhóga

nuair a análaímid. Ní dhéanfaidh na súile daingne

dearmad ar an rís a d’eascair tráth den saol

as craiceann tais na cré

gas ar ghas á bhrú aníos,

glas, órga ansin mar chuilithíní

ar an Arhiyal. Fuaite i gcaipíní

na súl, an dorchadas briste,

tóirsí lucht an phlandálaí, tine

mar rabharta a chlúdaigh

ár mbotháin, grán aibí dubh dóite

is boladh feola uaidh. Agus an ghaoth

ag scréachaíl i nguthanna na mban

á dtarrac chun na plandála,

cosa, gruaig, brollach stróicthe.

Sna seideanna oibre, tumaimid ár lámha

ar lí shíorghorm an fhoréigin

sa dath, á phacáil i gcófraí móra cabhartha

do Chomhlacht na hIndia Thoir.

Ár murnáin chaola ag gormlonrú ó na slabhraí.

Nuair a bhí an oíche sin thart

is iomaí bean a chuir lámh ina bás féin,

á mbá féin ab áisiúla.

Uaireanta thugadh an Arhiyal thar n-ais dúinn 

Na colainneacha nochta borrtha, 

a n-aghaidh

ite ag éisc. Cloímid

leis an dearg, dath an tsáraí,

marc an phósta ar an gclár éadain,

á choinneáil go cúramach istigh

inár mblaosc ghorm, ar nós duine

le linn oícheanta fuara an gheimhridh

agus foscadh láimhe á thabhairt aige

do splanc, fáiltíonn roimh an ruadhó,

an splanc á cothú aige lena anáil cheoch

go leagtar síos san áit cheart í,

go lasann suas ina caor is pléascann

mar chroí loiscneach réalta

ar fud fhíor na spéire go léir,

dó chomh hálainn sin nár mhaith leat

go mbeadh aon deireadh leis.

Chitra Banerjee Divakaruni

Kit Williams

'mbeidh neach ann chun fáilte a chur rompu? fáinleoga ar tí imeacht	will someone be there to welcome them? migrating swallows
will a body be thair tae walcome thaim? migratin swallaes Leagan Béarla na hAlban: John McDonald	そこに誰 待ち受けるやら 夏燕 Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura

Slán

 An lá a sheol ár ndeirfiúr uainn

bhí folús dofhulaingthe ina diaidh.

B’aoibhinn léi canadh di féin

is tógadh seomra ar leith di.

Scaip macalla brónach a gutha

ar fud an tseomra –

gortaíonn sé fós sinn ó am go ham.

 

D’fhág sí go deo sinn

í féin is a grá geal – sin é an nós againn,

is deacair glacadh leis.

Toisc go mba gheal léi bláth an simalu*

níor inis sí bréag riamh don abhainn.

Nuair a thug an bád uainn í

chuaigh a crá i méid.

Jiban Narah

 

* Crann síoda cadáis

 

Farewell (Biday)

 

On the day our sister departed

she left an unbearable emptiness in her wake.

Because she loved to sing alone

a room of her own was built.

The sad resonance of her singing

scattered in the room –

it hurts us still from time to time.

She left us forever

with the boy she loved —that’s the custom,

not easy to accept.

Because she loved the simalu* blossom

she never told a lie to the river.

The day she sailed downstream

her sorrow began to grow.

Jiban Narah

Translated by Lyra Neog

(reworked by Gabriel Rosenstock)

*Silk-cotton tree.

 

Ceithre Chapall Chróga

Ghabh ceithre chapall chróga

amach ar sodar.

 

Ceann acu bán, ceann acu dubh

ceann acu rua, ceann acu donn.

 

Ceithre chos faoi cheann acu,

trí chos faoin gceann eile,

dhá chos faoin tríú capall

is an ceathrú capall ar leathchos.

 

Arsa an capall ar leathchos

leis an gcuid eile:

Tá uair an damhsa buailte linn,

a chairde gaoil,

damhsaímis ar chrúb amháin.

 

Bhíodar ar fad faoi dhraíocht

is cuireadh tús leis an damhsa.

Thit an capall ceathairchosach i bhfanntais ar an dtoirt,

sciorr an capall tríchosach is thit,

bhí an capall déchosach ag bacadaíl, baineadh tuairt as

b’é an capall ar leathchos, eisean amháin

a dhamhsaigh gan stad.

K. Ayyappa Paniker

Haiku

 

buíochas le Dia!

bhaist an tOirmhinneach Shrugler mé . . .

nach sona atáim

alleluia!

the Reverend Shrugler baptised me . . .

oh happy day

Fear Gorm, Deartháir Liom

San fhoraois eabhair seo,
a cholainn dhubh
mar néal dubh guairneánach
mar splanc dhubh thintrí
muir ghéagdhubh
ag tuile is ag trá is ag lúbadh
ag lonrú faoin ngrian loiscneach
ag iompú ina sleá
ag damhsa le buillí drumaí
i ngleic leis an namhaid.
An fear gorm, deartháir liom
piocann bláth ó gach foraois.
Is dearg iad cosa mo dhearthár
ar nós rósanna.

Ali Sardar Jafri

Máthair

Conas a d'inseoinn duit

faoin Máthair?

An ar nós na gréine atá sí

ar imeall na camhaoire

agus tine ina broinn?

Conas a chanfainn duit

moltaí na Máthar?

Chomh milis le neachtar na ndéithe,

bronnann sí ormsa grástúlacht na súl

nach súile baintrí iad.

Agus cad d'fhéadfainnse

a ghlacadh uaithise go deo?

Lán d'atrua

beireann sí orm, fáisceann lena hucht mé,

mo Mháthairse, mo Ambamaya.

P.S. Rege

An Éidreoir Seo

 An éidreoir seo

         uaireanta ina gealach

         uaireanta ina pailm dhubh

         uaireanta ina bóthar fola

         falla, damba

         splanc thintrí a mhuirníonn

         an sliabh gan stad gan staonadh.

An éidreoir seo

          a athraíonn an gnáthshaol

          ina stoirm fola.

An éidreoir seo

          gan ghrinneall

          sa tost fiú.

Mothúcháin ina gcros

          ardaithe mar ghuaillí

 neamhghéilliúla.

          Alt na gcnámh

          ag éirí scaoilte.

Briseann deora amach as brionglóidí tintrí:

an talamh chomh tirim leis an tsúil.

Sa duibheagán neamhshuaite an tost

           ollmhór.

Shamsher Bahadur Singh

Haiga le Lidia Rozmus: An Pholainn/ Stáit Aontaithe

 

peannaireacht le Masanobu Hoshikawa

aistriúchán Seapáinise le Ikumi Yoshimura

dúch (sumi) ar pháipéar ríse

2012

séimhe . . .

báisteach ag titim

ar chaonach

Seaniarsmaí

Dealbh chloiche ina smionagar

Roinnt seanbhonn copair

Seanornáidí d'airgead dubhaithe

Scata árthaí cré-umha briste

Aimsíodh

I ngaineamhlach iad

Agus deir daoine, na céadta bliain ó shin

San áit seo nach bhfuil ach gaineamh anois

Bhí cathair tráth

Agus buaileann smaoineamh mé:

Inniu féin, ag cóisir 

Nó comhthionól

Is an bheirt againn os comhair a chéile

Ar feadh soicind amháin

Ar feadh meandair

Teas do cholainne

Ár súile a d'fhéach ar a chéile trí sheans

An bindiya dearg ort ag lonrú

Siosarnach do chuid éadaigh

Cumhracht do chuid gruaige

Agus uaireanta, go neamhbheartaithe

Bláth beag na teagmhála

Is ansin arís, an gaineamhlach úd gan teorainn

An gaineamhlach inar bhláthaigh

Cathair tráth.

Javed Akhtar

Caoineadh Kanjka

 Ní bhfuaireamar amach riamh

Bhí réaltaí ag titim as a chéile sa spéir

le cén fhaid, n'fheadar?

Díreach ag an bpointe sin, múchadh réaltbhuíon

ar imeall na cruinne

Bhorr na haigéin

le fuaim longa á mbá.

A gcraiceann fós bog,

nithe beo díreach tagtha amach as an gcré.

Ní bhfuaireamar amach riamh

Sa spéir thuas

reoigh éin i lár eitilte

A mbealach abhaile dearúdta

ag ár sinsir

An catachas stoptha.

Istigh ina lár, brosna tirim ag éirí tais.

Gruaig faoin mblaosc

ag éirí liath.

Ní bhfuaireamar amach riamh

An peann luaidhe greamaithe id' leabhar nótaí

i lár an obair bhaile leathchríochnaithe

'Mira, tar abhaile,

Mira, tar abhaile liom'

a bhí scríofa agat.

Do ghúna scoile ar an gcrochadán

mar ar fhág tú é.

Níor thángthas ar do bhróga

bhíodar ort is tú ag triall ar -  

Ní bhfuaireamar amach riamh

Nuair a tháinig na seangáin

chun do chorp a bhreith leo

bhí a fhios againn go raibh an tAm tagtha.

Gagan Gill

An Chamhaoir sa Gheimhreadh

Díreach dóthain solais

a léireodh an dorchadas.

Díreach dóthain báistí

chun fuaim a thabhairt don tost.

Díreach dóthain arrainge a mheabhródh dom

go bhfuil dearmad déanta agam,

tá dearmad déanta agam.

Agyeya

New Poetry in Hindi: Nayi Kavita: An Anthology

Page 21. Dawn in Winter

poipín / poppy

 

Íomha Jason Symes

poipín . . .

cruth créachta

nach leigheasfar go deo

a poppy  . . .

shape of a wound

that never can heal

Tairiscint

Ól uisce fuar as an gcuisneoir
ith arán atá ar maos in im léirghlanta
codail ar an leaba bhán
cuir siamsaíocht ar fáil duit féin leis an teilifís,
a Dhia, tar lá éigin go dtí mo thighse
tar is téir i bhfolach
im' thighse lá éigin

Mohammad Alvi

Duais Bashō

Féach anseo

Foirm iontrála 

Bás na hEilifinte Bradaí

 

Nuair a chualathas búir dheireanach

na heilifinte bradaí os cionn dhúshraith

na dtithe leath-thógtha, ar seisean leis féin:

An gar dom nó i gcéin í an fhoraois?

Smál ar an tráthnóna iad dorchadas

is uaigneas na foraoise dlúithe:

ach, scaipthe máguaird

tá an ardchathair neamhchríochnaithe.

Is folamh iad na sráideanna -

nach leathan is nach fada iad

trasna ar a chéile gan stad

gan de thithe ann ach an dúshraith

a shíneann chun na síoraíochta

cuimhne ar an bhfarraige áit éigin

Búir dheireanach na heilifinte bradaí

a leagann piléar é

búir a imíonn go mall sa tost

duibhe an chlapsholais

agus an dobrón sniogtha aige

chomh maith le fuil spéir an tráthnóna

Mise amháin  . . .

mise amháin atá ag siúl

n'fheadar cad ina thaobh

thar bhallaí neamhchríochnaithe na dtithe seo.

N. N. Kakkad

An Mhuir

Tá an t-aigéan feicthe agam

Sular shimpligh déithe is deamhain é.

Tá uisce feicthe agam

Lasta ag tine pholach faoi thoinn.

Is ionann tine agus taise.

Bheith dóite is bheith báite is ionann.

Nuair a tháinig mé amach as an muir

Ní raibh péarla ar bith im' lámh agam.

Ní tumadóir mé.

Is file mé.

I mo shúile atá gach a bhfuil ann.

Sitanshu Yashaschandra

Fuaimeanna chun an fhaireog phinéalach a dhúiseacht

Graifítí an Lae

Is mian liom scrios a dhéanamh ar an uile ní a dhéanann sclábhaí díom, a thuirsíonn mé agus a mhúchann mo mhianta; is mian liom iad go léir a fhágáil i mo dhiaidh mar chorpáin.

— Armando Diluvi

Graifítí an Lae

Ní mian le hainrialaithe cumhacht a chur ar ceal ach í a leathadh, go hidéalach í a dháileadh go cothrom.

Brian Morris

Graifítí an Lae

Dúisíonn pictiúr cáiliúil Edvard Munch An Scréach rud éigin ionam a bhraithim deich n-uaire sa ló.

 Raoul Vaneigem

Smaoineamh an Lae

Ní veigeatóir mé ar mhaithe le mo shláinte ach ar mhaithe le sláinte na sicíní.

Isaac Bashevis Singer