Briathra an Bhúda

Pare ca na vijānanti
mayamettha yamāmase.
Ye ca tattha vijānanti
tato sammanti medhagā.
                    
Éist leis an mbun-Pháilis:
http://host.pariyatti.org/dwob/dhammapada_1_6.mp3

Tá daoine ann nach dtuigeann
go gcaillfear sinn go léir lá éigin.
Iad siúd a thuigeann an méid sin, áfach,
caitheann siad an chloch as an muinchille.



   
   
   

Mantra na hAigne is na Colainne Nua

Mantra na humhlaíochta é an mantra seo, mantra a thabharfaidh amach asat féin thú agus a osclóidh foinse na lúcháire agus an ghrá dhuit. Mantra is ea é chomh maith díreach chun scíth a fháil.

Is é is brí le gú ná dorchadas agus is é is brí le rú ná solas:
Gúrú gúr gúrú gúr wahe gúrú.

An fórsa sin a thugann ón dorchadas go dtí an solas sinn, sin é an gúrú.
Fuaim is ea wahe chun lúcháir a chur in iúl.

Cuireann an mantra seo i dteagmháil leis an bhfíor-thusa (gan ego) thú.

Gúrmúicis an teanga, teanga atá gaolmhar leis an tSanscrait.
Ach cad is mantra ann sa chéad áit? Deirtear sa leabhar The Ancient Language of the Soul: the Mystic Knowledge of Mantra le Nehemiah Davis gurb é atá ann ná 'an ancient holy sonic vibration of creation . . .'

Naomhphatrún na na Filíochta / Smaoineamh an Lae

Is é Naomh Colm Cille Naomhphátrún na Filíochta. Ní éarlamh na filíochta in Éirinn amháin é - is é éarlamh na filíochta é, lánstad. Feictear dom nach n-aithnítear é sin i gceart sa tír seo ná i measc lucht éigse an domhain mhóir.

Deascabháil (Ascension) - Dán le Beckett

Deascabháil

Tríd an spiara caol
an lá úd is mé im' gharsún
drabhlásach ar a bhealach féin
tagtha ar ais arís mar bhall den teaghlach
cloisim guth
sceitimíní air is é i mbun tráchtaireachta
ar an gcorn domhanda sa pheil

ró-óg de shíor

idir an dá linn tríd an bhfuinneog oscailte
ar an aer i bhfocal
go trom
suaill na bhfíréan

a cuid fola ag stealladh go flúirseach
ar na braillíní ar na piseanna cumhra ar a garsún
le méara brocacha dhún sé mogaill na súl
ar na súile glasa a d'at le halltacht

í ag fánaíocht go héadrom
os cionn mo thuamasa d'aer

Bunleagan: Ascension

Haiku le Issa ón mbliain 1807

I measc na nithe a thit amach sa bhliain 1807, rugadh James Fintan Lawlor, réabhlóidí.

Cailleadh an pleidhce amadáin Boyle Roche. I measc na rudaí seafóideacha a tháinig ó bhéal an pharlaiminteora úd, cuimhnítear ar,

"Mr Speaker, I smell a rat; I see him forming in the air and darkening the sky; but I'll nip him in the bud!"

Cailleadh an cláirseoir Donncha Ó hAmsaigh agus é in aois 112. Nuair a thug ministir Gallda cuairt air, ar seisean:

‘I found him lying on his back in bed, near the fire of his cabin, his harp under the bedclothes, by which his face was covered also. When he heard my name, he started up, being already dressed, and seemed rejoiced to hear the sound of my voice... . He then tuned his old time-beaten harp, his solace, and his bedfellow, and played with astonishing justness and good taste... The Coolin, The Dawning of the Day, Eibhlín, a Rún, and Ceann Dubh Dílis'.

Thall sa tSeapáin, chum Issa an haiku gleoite seo:

ar chos fhliuch
an chapaill...
féileacán agus é ina shámhchodladh

.蝶おりおり馬のぬれ足ねぶる也

chô ori-ori uma no nure ashi neburu nari

Briathra an Bhúda

Na tāvatā dhammadharo
yāvatā bahu bhāsati.
Yo ca appampi sutvāna,
dhammaṃ kāyena passati
sa ve dhammadharo hoti,
yo dhammaṃ nappamajjati.
               

Éist leis an mbun-Pháilis:
http://host.pariyatti.org/dwob/dhammapada_19_259.mp3

Níl cur amach ar an Darma
ag an té a bhfuil an iomarca cainte aige.
An té a chloiseann beagán den Darma
agus a thuigeann láithreach é
agus a thugann aird air
tá an-chur amach ag an duine sin ar an Darma.

Gnome/ Leipreachán/ Dán le Beckett

Leipreachán

Cuir misneach amú le linn bhlianta
na foghlama le haghaidh bhlianta na fánaíochta
Trí dhomhan atá ag casadh go béasach mánla
Ó mhaistíneacht na foghlama.

Gnome

Spend the years of learning squandering
Courage for the years of wandering
Through a world politely turning
From the loutishness of learning.
 

Dán de chuid Joe Brainard

Joe Brainard
Uaireanta féachann gach aon rud chomh ó, níl fhios agam.	Sometimes everything seems so oh, I don’t know.
Καμιά φορά όλα φαίνονται τόσο ω, δεν ξέρω Leagan Gréigise: Sarah Thilykou

Haiku deabhóideach

https://devotoharekrishna.wordpress.com/	an ghrian ag dul faoi ach ní féidir... folc sinn anois is go deo
	the sun sets no, it cannot... bathe us now and forever
	o ήλιος δύει όχι, δεν μπορεί... λούσε μας μια για πάντα Leagan Gréigise: Sarah Thilykou

Gan choinne

Ron Rosenstock
unexpectedly from nowhere... guidance on the path	gan choinne go tobann... iomthús na conaire
αναπάντεχα απ' το πουθενά... οδηγίες στον δρόμο Leagan Gréigise: Sarah Thilykou

Tanka ag freagairt do ghrianghraf

Lee Friedlander	I know I said we'd meet and named the place and time honey, I got lost somewhere      I wanna get there, but . . .      I don't know where I'm goin'
	gheallas go mbuailfinn leat luaigh mé ionad agus am chuas amú, a thaisce     is mian liom fós bheith ann, ach . . .     ní heol dom cá'il mo thriall
	θα βρισκόμασταν και είπα πού και πότε χάθηκα, γλύκα     θέλω να πάω εκεί, μα . . .     δεν ξέρω πού πηγαίνω Leagan Gréigise: Sarah Thilykou

Haiku le Issa ón mbliain 1809

Cad a bhí ag titim amach in Éirinn sa bhliain 1809?

Foilsíodh A General Collection of the Ancient Music of Ireland de chuid Edward Bunting.

Cailleadh Edward Lysaght a chum 'Cait ó Gharrán an Bhile':

An raibh tú riamh i nGarrán a' Bhile?
Nó an bhfaca tú i nGarrán a' Bhile
Suaircbhean óg
Na gcuacha óir -
Is í Cáit mo stór i nGarrán a' Bhile ...

Cailleadh Tomás Ó Gormáin faoina ndúradh,

'one of the two hundred Irish officers in the French army who in 1779 offered their services to the United States in the war against England.'

Agus thall sa tSeapáin, chum Issa an haiku seo:

cibé rud a tharlóidh
beidh an Búda ann duit -
a sheilide

.ともかくもあなた任せかかたつぶり

tomokaku mo anata makase ka katatsuburi

Neacha Dubha

baintear preab as neacha dubha an altáin... ga gréine gan choinne	it startles shadowy beings of the gorge... sudden sunlight
	τρομάζει αχνές τις σκιές μες στο φαράγγι... ξαφνική αχτίδα Leagan Gréigise: Sarah Thilykou
峡谷の 影の生き物 光射す Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura	elle surprend les êtres ombreux de la gorge... la lumière soudaine du soleil Leagan Fraincise: Daniel Py

Smaoineamh an Lae

Amach a théann an duine saolta
ach ní mór duitse dul isteach ar nós na toirtéise...
isteach id' bhlaosc leat.

Neem Karoli Baba

Briathra an Bhúda

Manopubbaṅgamā dhammā,

manoseṭṭhā manomayā.
Manasā ce paduṭṭhena
bhāsati vā karoti vā,
tato naṃ dukkhamanveti
cakkaṃva vahato padaṃ.

Manopubbaṅgamā dhammā,
manoseṭṭhā manomayā.
Manasā ce pasannena
bhāsati vā karoti vā,
tato naṃ sukhamanveti
chāyāva anapāyinī.
                         
Éist leis an mbun-Pháilis
 http://host.pariyatti.org/dwob/dhammapada_1_1_1_2.mp3
 
Roimh gach feiniméan tagann an aigne,
sí an aigne is tábhachtaí, den aigne an uile ní.
Más le haigne neamhghlan
a labhrann tú nó a ghníomhaíonn tú,
fulaingt a leanfaidh
mar a leanann an roth cairte cos an ainmhí iompair

Roimh gach feiniméan tagann an aigne,
sí an aigne is tábhachtaí, den aigne an uile ní.
Más le haigne ghlan
a labhrann tú nó a ghníomhaíonn tú,
sonas a leanfaidh
mar scáil nach n-imeoidh go deo

Arènes de Lutèce / Dán le Beckett

Arènes de Lutèce

Ón áit a bhfuilimid suite os cionn na suíochán fargán
feicim sinn ag teacht isteach ar thaobh Rue des Arènes
idir dhá chomhairle, féachann in airde is timpeall, ansin
siúlann go spadánta inár dtreona thar an ngaineamh dorcha,
ag éirí níos gránna is níos gránna, chomh gránna leis an gcuid eile,
ach balbh. Tagann gadhairín glas isteach
is í ag rith ó thaobh Rue Monge,
stadann sí, leanann é lena súile,
trasna na hairéine leis, téann as radharc
laistiar de sheastán Gabriel de Mortillet an Léinn.
Casann sí ar ais, táimse bailithe liom, siúd i m'aonar mé
ag spágáil suas an staighre ghairbh, teagmhaíonn mo lámh chlé
leis an rampa tuaithe, atá i gcoincréit. Moillíonn sí,
glacann coiscéim i dtreo bhéal an Rue Monge, is leanann ansin mé.
Crith orm, mise atá ag dul i gcomhar liom féin,
is leis na súile eile sin anois a bhreathnaím
ar an ngaineamh, na locháin faoin minfhearthainn,
girseach agus fonsa á tharraingt ina diaidh aici,
lánúin, leannáin cá bhfios, greim láimhe acu ar a chéile,
na suíocháin fargáin folamh, na foirgnimh arda, an spéir
a lonraíonn ródhéanach sinn.
Casaim siar is iontas orm
teacht ansin ar a ghnúis bhrónach.

"Theodora" le Ursula LeGuin

THEODORA

Ursula K. Le Guin

Cuimhnímse ar mo mháthair, bean bhreá.
Chaithfeá a bheith ceanúil uirthi féin is a giuirléidí.
Na bráisléid thurcaide, an gúna dinnéir
corcairghorm gona bhásta seodmhar.
An bealach a dtéadh sí thart
agus í ag baint di - a cuid riteog níolóin scaoilte.
Smaoiním ar an méid sin go léir anois le croí lách
agus is sólás dom é.

Ó nach mise a bhí i bhfeirg léi faoina bás
nuair a cailleadh í, ach nílim a thuilleadh, fá dheoidh,
agus seo chugam arís í, airgead
agus turcaid ar a riostaí aici
faoi sholas na gréine.

I think how fine my mother was.
Her doings and her things were lovable.
Her turquoise bracelets, her violet
dinner dress with a jeweled waist.
The way when she was undressing
she'd go around with her nylons unhitched.
I think of all this now with tenderness
and comfort in the recollection.

Oh I was so angry at her when she died
for dying, but at last that's gone
and she comes to me again with silver
and turquoise on her wrists
in the sunlight.

as an leabhar SO FAR SO GOOD / Copper Canyon Press

Haiku le Issa ón mbliain 1808

Hugh Hamilton

Cad a bhí ag titim amach i measc na nGael sa bhliain 1808?

Cailleadh Charles Henry Wilson, scríbhneoir agus aistritheoir faoina ndúradh

 '... a youth of promising genius who afterwards repaired to the great theatre of Irish talent and Irish disappointment, London; where in essaying “To climb the steep where Fame’s proud temple shines afar” he sunk, like most of his countrymen, unnoticed and unknown.’ 

Rugadh Roibeard Mac Ádhaimh a ndúirt Breandán Ó Buachalla faoi:

"Is é is túisce a chuimhnimh ar bhéaloideas na ndaoine a bhailiú, bíodh nár bronnadh an onóir sin air; is é is túisce a chuimhnimh ar “athbheoughadh na teanga” bíodh nach bhfuil an chreidiúint sin tabhartha dó – eisean dáiríribh, “The First Gaelic Leaguer”. Laoch agus fathach fir ab ea an fear seo – laoch agus fathach a ligeadh i ndearmad is i ndíchuimhne ámh."

 
Cailleadh Hugh Hamilton, ealaíontóir:

Agus thall sa tSeapáin, chum Issa an haiku seo:

tá an lá istigh  . . .
dos na daoine
agus dos na fir bhréige

.人に人かがしにかがし日の暮るる

hito ni hito kagashi ni kagashi hi no kuru[ru]

tús na filíochta...

	tús na filíochta... cumhracht seasmaine ó do chuid gruaige
	beginnings of poetry... scent of jasmine in your hair
	γέννηση της ποίησης... άρωμα γιασεμιού στα μαλλιά σου Leagan Gréigise: Sarah Thilykou

Smaoineamh an Lae

Fág an doras tosaigh
agus an doras cúil ar leathadh.
Lig dod' chuid smaointe teacht
is imeacht.
Ach ná tabhair braon tae dhóibh.

Shunryu Suzuki

Uaigneas

	domhan uaigneach monuar gan fírinne, ceart ná grá... Sráid Downing
	ah, lonely world! without truth, without justice, without love... Downing Street

Haiku le Issa ón mbliain 1824

ar ais liom
sa bhothán ceann tuí...
déanann an chuileog amhlaidh

.草庵にもどれば蠅ももどりけり

sôan ni modoreba hae mo modori keri

Bill Doyle

	ó ghlúin go glúin... cumha na curaí i ndiaidh na mara
	from generation to generation... the currach's longing for the sea
	rónta ag breathnú sa treo céanna... cad tá cloiste acu
	seals looking the same way... what have they heard
	litir ó Mheiriceá... beidh pórtar go leor anocht ann
	a letter from America... porter will be flowing tonight
	tabhair aire do na beo is na mairbh... a Mhuire, réalt na mara!
	mind the living and the dead... Mary, star of the sea!
	lá fada... foighne is tost an asail
	long day... the silent patience of a donkey
	ná habair faic... tá cluasa ar na clathacha
	say nothing... stone walls have ears

Briathra an Bhúda

Na tena ariyo hoti yena pāṇāni hiṃsati.
Ahiṃsā sabbapāṇānaṃ
"ariyo"ti pavuccati.

Éist leis an mbun-Pháilis:
http://host.pariyatti.org/dwob/dhammapada_19_270.mp3
 
Ní uasal é an té a ghortódh neacha beo.
Tugtar "uasal" ar dhuine
nach baol do neacha beo é.

bon bon il est un pays

tá go maith tá go maith tá críoch ann

áit a bhfuil an dearmad áit a bhfuil an dearmad
ina luí go héadrom ar dhomhain gan ainm
san áit sin ciúnaítear an ceann fuist bíonn an ceann balbh
is níl tada faic ar eolas ann
éagann laoi na mbéal marbh
ar an trá úd ab aistear di
níl aon ní le caoineadh ann

m'uaigneas is eol dom é ó bhuel is eol dom go tútach é
tá dóthain aimsire agam a deirim liom féin aimsir mo dhóthain
ach cén aimsir cnámh scrúdta aimsir an ghadhair
spéir a bhánaíonn de shíor mo ghráinnese den spéir
ga ag dreapadh breac ar crith
le miocróin de bhlianta an dorchadais

ba mhaith leat go raghainn ó A go B nílim in ann
nílim in ann teacht amach táim i gcríoch gan rian
sea sea is breá an rud atá ansin agat an-bhreá go léir
cad é féin ná cuir a thuilleadh ceisteanna orm
dusta bíseach móimintí cad é seo an rud céanna
an suaimhneas an grá an fuath suaimhneas suaimhneas

bon bon il est un pays
où l’oubli où pèse l’oubli
doucement sur les mondes innommés
là la tête on la tait la tête est muette
et on sait non on ne sait rien
le chant des bouches mortes
meurt sur la grève il a fait le voyage
il n’y a rien à pleurer

ma solitude je la connais allez je la connais mal
j’ai le temps c’est ce que je me dis j’ai le temps
mais quel temps os affamé le temps du chien
du ciel pâlissant sans cesse mon grain de ciel
du rayon qui grimpe ocellé tremblant
des microns des années ténèbres

Vous voulez que j’aille d’A à B je ne peux pas
je ne peux pas sortir je suis dans un pays sans traces
oui oui c’est une belle chose que vous avez là une bien belle chose
qu’est-ce que c’est ne me posez plus de questions
spirale poussière d’instants qu’est-ce que c’est le même
le calme l’amour la haine le calme le calme

all right all right there’s a land
where forgetting where forgetting weighs
gently upon worlds unnamed
there the head we shush it the head is mute
and one knows no but one knows nothing
the song of dead mouths dies
on the shore it has made its voyage
there is nothing to mourn

my loneliness I know it oh well I know it badly
I have the time is what I tell myself I have time
but what time famished bone the time of the dog
of a sky incessantly paling my grain of sky
of the climbing ray ocellate trembling
of microns of years of darkness

you want me to go from A to B
I cannot I cannot come out I’m in a traceless land
yes yes it’s a fine thing you’ve got there a mighty fine thing
what is that ask me no more questions
spiral dust of instants
what is this the same
the calm the love the hate the calm the calm

La Mouche (An Chuileog)

La mouche

entre la scène et moi
la vitre
vide sauf elle

ventre à terre
sanglée dans ses boyaux noirs
antennes affolées ailes liées
pattes crochues bouche suçant à vide
sabrant l’azur s’écrasant contre l’invisible
sous mon pouce impuissant elle fait
chavirer la mer et le ciel serein

Samuel Beckett

An Chuileog

idir mé is an radharc
an ghloine
folamh murach í

ar a bolg
ceangailte go docht ina hionathar dubh
aintéiní lán d'eagla sciatháin nasctha
cosa cromógacha béal ag sú gan rath
scoilteann an gormghlas tuairteálann in aghaidh na dofheictheachta
faoi m'ordóg lag iompaíonn sí
an mhuir is an spéir shéimh

The Fly

between the stage and I
the glass
empty except for her

land of the belly
strapped in her black hose
antennas, maddened wings
hooked leg sucking mouth
slashing the sky pregnant with invisibility
helpless under my thumb she fumbles
sea and sky are clear

trns. by Rotan Kemelowski

Briathra an Bhúda

Yo ca vassasataṃ jīve
apassaṃ udayabbayaṃ
ekāhaṃ jīvitaṃ seyyo
passato udayabbayaṃ.

Éist leis an mbun-Pháilis: http://host.pariyatti.org/dwob/dhammapada_10_113.mp3

B'fhearr aon lá amháin a chaitheamh ar an saol
borradh is meath nithe a fheiscint
ná maireachtaint ar feadh céad bliain
is gan borradh is meath nithe a fheiscint go deo

Smaoineamh an Lae

Ní raibh sé i ndán riamh don Chríostaí a bheith normálta. Achrann beannaithe a bhí riamh uainn, cruthaitheoirí na neamhchinnteachta ab ea sinn riamh, gníomhairí nach bhfuil in ann réiteach leis an status quo; ní ghlacaimid leis an domhan mar atá sé, éilímid go mbeadh an domhan mar is mian le Dia é a bheith. Agus ní hionann Ríocht Dé agus patrúin an domhain seo.

Jacques Ellul

Roman Loranc

Roman Loranc	to come once more into this world... silver birches!
	teacht uair amháin eile ar an saol seo... beitheanna geala!
	να 'ρθεις άλλη μια φορά σ' αυτό τον κόσμο... λευκές σημύδες! Leagan Gréigise: Sarah Thilykou
	もう一度 此岸に来よと 銀の樺 Leagan seapáiníse: mariko sumikura
	venir une fois de plus en ce monde... bouleaux argentés! Leagan Fraincise: Daniel Py

Eas beag

Ron Rosenstock	the little falls of Sheeffry Hills... keeping the birds awake
	eas beag Chnoic Shíofra... coinníonn sé na héin ina ndúiseacht
	Οι καταρράκτες του Σίφρεϊ Χιλς... κρατούν ξύπνια τα πουλιά Leagan Gréigise: Sarah Thilykou
	シーッフリ 鳥を起こさぬ 隠れ谷 Leagan Seapáinise: mariko sumikura
	les petites chutes de Sheeffry Hills... empêchant les oiseaux de dormir Leagan Fraincise: Daniel Py

Dún Phádraig

Ron Rosenstock
ag druidim le Ceann Dhún Pádraig... léimeann tonn le háthas	approaching Down Patrick Head... a wave leaps up for joy
パトリックへ 近づく波よ 嬉しさよ Leagan Seapáinise: Mariko Sumikura	Ντάουν Πάτρικ Χηντ... πηδά το κύμα από ευχαρίστηση Leagan Gréigise: Sarah Thilykou
approchant de Down Patrick Head... une vague saute de joie Leagan Fraincise: Daniel Py