Ar an lá seo, Eanáir 28, 1901, rugadh an file Shinkichi Takahashi. Trí dhán leis, Ionam, Briathra agus Snag Breac. Is dóigh liom go dtaitneodh an t-aistriúchán ar an dán Ionam le Takahashi mar aisteach, go leor, focal eile sa Ghaeilge ar phráta milis is ea ‘ionam’! |
Ionam
Thar aon ní beo
ba bhreá liom dá mba phráta milis nua-bhainte
a bhí ionam!
Briathra
Ní ghlacaimse le do bhriathra
díreach mar bhriathra.
I bhfad uaidh.
Éistim
le pé rud é féin
a chuireann ag caint thú
is mise ag éisteacht.
Snagbreac
Seo trasna an droichid anois mé.
Ag teacht chugam anall
tá bean ina líbín báite agus b’fhéidir
nár éirigh léi úlla a cheannach, is ar sí de mhonabhar
‘Sairdíní, sairdíní.’ Thíos fúinn is é ag éisteacht
tá snag breac agus nach uaigneach é a phreabadach, síos suas.
Droichead fada dubh é,
chomh fada sin nach gcuimhneofá ar dhul trasna.
Éagann m’anáil bhán, éiríonn is éagann.
An saol seo: dusta ar ráille droichid.
Cogaí, réabhlóidí: súilíní srutháin.
Amach san oíche sheaca, i m’aonar,
trasnaímse droichead síoraí.
Mura bhfuil dánta Zen léite cheana agat, déarfá gur file craiceáilte é Takahashi. Ná bí buartha. Bhí sé craiceáilte. Nó an é an saol atá craiceáilte agus Takahashi ar a mheabhair? ‘Léimeann Takahashi as scoilt éigin idir ghnáthshaoil,’ a deir Robert Bly.
Cinnte is dán ait é Snag Breac thuas ach an té a chásódh sin, smaoinigh – is ait an saol é. Tá breis is daichead bliain ann ó léas ar dtús é agus níor dhearúdas riamh é. Ní fhéadfá é a dhearúd.