Níl filíocht ar bith chomh dídhaonnaithe le haiku. In áit bhraistintí agus mhothúcháin an ealaíontóra, tugtar ainmneacha nithe dúinn. Ní dánta iad in aon chor, de réir chaighdeáin an Iarthair - is mó de liosta giorraithe iad. Mar a deir an file-chriticeoir Kenneth Yasuda, ní thugann file Haiku brí dúinn, tugann sé nithe dúinn a bhfuil brí leo; ní dhéanann sé cur síos ar nithe, cuireann sé i láthair iad. Agus murab ionann agus drámaí No, aisteach go leor níl siombalachas ar bith ag baint leis an Haiku . . .
Tógaimis mar shampla, dán de chuid Basho a chum sé ag uaigh duine dá mhic léinn ionúine:
tsuka mo ugoke
waga naku koe wa
aki-no-kazethe
crith, a uaigh, crith
olagón mo ghuthasa
gaoth an fhómhair
Níl mothúcháin á nochtadh anseo, díreach comparáid idir a ghuth caointeach, rud sealadach, agus gaoth shíoraí an fhómhair. Soicind Zen, soicind aitheantais, gan mhothú ná féintrua, ach mar sin féin spreagtar ár gcomhbhá.
Tuilleadh:
